Bakan Ersoy anlattı! Turizmde rekor, arkeolojide yoğun çalışma

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Bakanlığın 2026 yılı bütçesini TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda sundu. Sunumunda turizm verilerinden arkeolojik yatırımlara, kültürel miras çalışmalarından müzecilik projelerine kadar geniş bir tablo aktardı.

Komisyon, AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı. Bakan Ersoy konuşmasına, Gürcistan–Azerbaycan sınırında düşen askeri uçakta şehit olan 20 asker için başsağlığı dileyerek başladı. Ardından turizm performansı, kültürel miras ve devam eden projelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

TURİZMDE DOKUZ AYLIK GELİR REKORU

Türkiye’nin dünya çapında güçlü bir turizm markası olduğunu vurgulayan Ersoy, 2025 yılının uluslararası krizlere rağmen beklentileri aşan bir sezon olduğunu söyledi. Rusya–Ukrayna savaşı, 23 Nisan İstanbul depremi ve bölgesel çatışmaların etkisine rağmen 2025 Ocak–Eylül döneminde 50 milyon ziyaretçi ağırladıklarını belirtti.

Turizm gelirinin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,7 artarak 50 milyar dolara çıktığını belirten Ersoy, bunun tüm zamanların dokuz aylık gelir rekoru olduğunu ifade etti. Ayrıca Türkiye’nin dünya sıralamasında turist sayısında 8’incilikten 4’üncülüğe, turizm gelirindeyse 15’incilikten 7’niciliğe yükseldiğini hatırlattı.

ARKEOLOJİDE “ALTIN ÇAĞ” ÇALIŞMALARI

Ersoy, arkeoloji alanındaki yatırımlara da geniş yer verdi. 2025 yılı sonunda kazı ve araştırma sayısının 780’e ulaşacağını söyledi. Türkiye’nin 129 bini aşkın tescilli taşınmaz kültür varlığı ve 27 bini aşkın sit alanına sahip olduğunu belirterek, Geleceğe Miras Projesi kapsamında 65 ilde 255 kazı alanına ulaşıldığını aktardı.

Göbeklitepe’nin Kolezyum’daki sergisinin 6 milyon ziyaretçiye ulaştığını anımsatan Ersoy, 17 antik kentte çevre düzenlemelerinin tamamlandığını söyledi. “Geleceğe Miras – Arkeolojinin Altın Çağı” sergisinin 570 esere ev sahipliği yaptığını ekledi.

UNESCO Dünya Miras Listesi’ne 2025’te Sardes Antik Kenti ve Bintepeler’in dahil edildiğini; “Zerzevan Kalesi ve Mithraeum”un 2026 listesinde değerlendirmeye alınacağını belirtti. Ankara’nın “modern Cumhuriyet başkenti” olarak Geçici Liste’ye kaydedildiğini söyledi.

KÜLTÜREL MİRAS VE RESTORASYON ÇALIŞMALARI

Bakan, kamuoyunda gündeme gelen restorasyon tartışmalarına da değindi. 2025’in ilk dokuz ayında 101 eserin onarım ve restorasyonunun tamamlandığını, yıl sonunda bu sayının 121’e ulaşacağını açıkladı. Son iki yılda ise 166 vakıf kültür varlığında çalışmaların sonuçlandığını söyledi. Ayasofya’da tarihinin en kapsamlı koruma süreçlerinin sürdüğünü belirtti.

Ersoy, tüm restorasyonlarda üniversitelerden uzman akademisyenlerin oluşturduğu bilim kurullarının görev yaptığını, müdahalelerin bu kurul kararları doğrultusunda uygulandığını ifade etti. Afet bölgelerinde özel mülkiyetteki kültür varlıklarına verilen proje ve uygulama yardımlarının artırıldığını; 2025 ve 2026 bütçelerinde bu kapsam için 1,5 milyar TL ödenek ayrıldığını duyurdu.

MÜZECİLİK PROJELERİ: ANTALYA VE DİYARBAKIR 2026’DA AÇILACAK

Ersoy, iki büyük müze yatırımının 2026’da tamamlanacağını söyledi. Diyarbakır E Tipi Kapalı Cezaevi’nin restorasyonunun bitmesiyle müze, tiyatro salonu, kütüphane ve etkinlik alanlarından oluşan bir kültür kompleksi haline getirileceğini açıkladı.

Antalya Müzesi’nin kapalı alanının 9 bin 500 metrekareden 19 bin 500 metrekareye çıkarılacağını, sergi alanında yüzde 164 artış sağlanacağını belirtti. Haydarpaşa ve Sirkeci Garı’ndaki dönüşüm çalışmalarının sürdüğünü söyleyen Ersoy, 2026’da restorasyon, millet bahçesi, sergi alanları ve yeni arkeoloji müzesini içeren ilk etabın açılacağını ifade etti.

Bakan, 2025 yılında yurt dışından 109 eserin Türkiye’ye getirildiğini, 2002–2025 döneminde iade edilen eser sayısının 13 bin 377’ye ulaştığını da aktardı.

SAYIŞTAY BULGULARI VE BÜTÇE

Sayıştay raporlarına ilişkin değerlendirmesinde Ersoy, tespit edilen bulguların çoğunun “usule ilişkin hatalar” olduğunu, gerekli düzeltmeler için ilgili birimlere talimat verildiğini söyledi.

2026 bütçe rakamlarını da açıklayan Ersoy, Bakanlık bütçesinin bağlı kuruluşlarla birlikte 69 milyar 999 milyon 818 bin TL olduğunu belirtti. Bunun 51 milyar 734 milyon TL’sinin cari, 18 milyar 265 milyon TL’sinin yatırım bütçesi olduğunu ifade etti. RTÜK’ün 2026 bütçe teklifinin ise 3 milyar 373 milyon TL olduğunu paylaştı.

Konuşmasını tamamlayan Ersoy, komisyonda milletvekillerinin sorularını yanıtlamaya hazır olduğunu belirtti.