Okuyucular: Kitaplar pahalı, Yayıncılar: Avrupa'ya bakın

MURAT ÖZTEKİN

 Hep politik tartışmaların yaşandığı sosyal medyanın gündeminde geçtiğimiz hafta sonu kültürel bir mesele vardı: Kitap fiyatları... Okuyucular ile yayıncılar, kitap fiyatları yüzünden sosyal medyada karşı karşıya geldi. Twitter’da “kitapfiyatları” hashtag’iyle paylaşım yapan okuyucular, Türkiye’deki kitap fiyatlarının çok yüksek olmasından yakındı, yayıncılar ise paylaşım yaparak onlara cevap verdi.

EV KİRASI GİBİ PARA VERİYORUZ
Bazı kullanıcılar, paylaşımlarında “Kitaplara ev kirası gibi para veriyoruz” yazdı. Kimi kullanıcılar da, fiyatlarını yüksek buldukların kitapçıların web sitelerinden aldıkları görüntüleri paylaşarak serzenişte bulundu. Sosyal medya hesabından “Ülkemizin en değerli yazarlarının kitaplarını bile 30 liradan aşağıya alamıyoruz” ifadesini yazıp, kitap fiyatları için devlet düzenlemesi isteyen kişiler de yok değildi. Yayıncılar tarafından bu paylaşımlara cevap verenler oldu. Vadi Yayınlarının sosyal medya hesabından, örnekler verilerek yapılan paylaşımda kitapların maliyet hesapları okuyuculara sunuldu. Yayınevince, özellikle sosyal bilimlere dair kitapların zannedildiği kadar pahalı olmadığı savunuldu.
Sorularımızı cevaplayan yayıncılar ise Türkiye’de kitap fiyatlarının yüksek olduğuna dair düşüncelerin realist olmadığını söylüyor. Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı ve Literatür Yayınları Kurucusu Kenan Kocatürk “Biz yayıncılar olarak en zor şartlarda bile kitap fiyatlarına zam yapmamaya çalışıyoruz. Elimiz titreyerek kitap fiyatı belirliyoruz. Türkiye’de tamamen dolara bağlı olan kâğıt fiyatlarının yükselmesine ve pandeminin getirdiği zor şartlara rağmen bu eleştirilerle karşı karşıya kalmayı doğrusu manidar buluyorum” diyor.

ORTALAMA KİTAP FİYATI 27 LİRA
Türkiye’de ortalama kitap fiyatının 27 lira civarında olduğunu söyleyen Kocatürk “Bu yaklaşık 3 avroya tekabül ediyor. Biri bu fiyata pahalı diyorsa, ben arkasında başka bir niyet ararım” ifadesini kullanıyor.
Kocatürk sosyal medyadaki tartışmalarının arkasında büyük online kitabevlerinin olabileceğini iddia ederek “Kitap fiyatlarının yüksekliğinden şikâyet eden kullanıcılara baktığımda bana fake hesaplar gibi geliyor. Acaba bu tarz tartışmalar, online kitabevlerindeki arkadaşlarımız tarafından, gündeme getirdiğimiz sabit fiyat düzenlemesine karşı olarak mı yapılıyor diye şüphelerim var. Buna üzülüyorum” diyor.

AVRUPA’YLA MUKAYESE EDİN
Büyük Doğu Yayınevi Genel Koordinatörü ve Basın Yayın Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Emrah Kısakürek ise “Bir kitap üreticisi olarak kâğıt vs. gibi devamlı artan maliyet kalemlerimiz var. Fakat yayıncılar ticaret değil, fedakârlık yapıyor. Maalesef okuyucuların bir kısmı, bazı kitaplardan daha pahalı olmasına rağmen fiyatını dert etmeyip, sigara içmeye devam ediyor. Ama kitapta öyle olmuyor. Okuyuculara Türkiye’deki bir kitabın muadilinin Almanya’da ne kadar fiyata satıldığına bakmalarını tavsiye ediyorum. O zaman Türkiye’deki kitaplar pahalı mı ucuz mu net olarak görülecektir” şeklinde konuşuyor.

YAYINCILAR KİTAPLARA SABİT FİYAT İSTİYOR
Türkiye’deki yayıncılar, özellikle ABD merkezli online kitap satış sitelerinin, yıkıcı indirimler yaparak bağımsız kitabevlerini kapanmaya zorladığını savunuyor. Yerli yayıncılar bu sebeple, kitaplar için bazı Avrupa ülkelerinde olduğu gibi hukuken “sabit fiyat” düzenlemesi yapılmasını talep ediyor. Bu düzenleme çıkarsa yeni çıkan her kitap için bir fiyat tespit edilecek ve hem kitapçılarda hem de sanal mağazalarda bu fiyatın altında satış yapılamayacak. Böylece haksız rekabetin önü kapanmış olacak.