Ulaşım araçları ne kadar temiz? Toplu virüs taşıyoruz, yolda hastalık kapmayın

ZİYNETİ KOCABIYIK - Özellikle bayram döneminde artan yolcu hareketliliği ve kalabalıkların, enfeksiyonlar açısından riski artırdığına dikkat çeken Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Hayat Kumbasar Karaosmanoğlu, ishalden üst solunum yolu enfeksiyonları, hatta tüberküloz, kızamık gibi daha ağır seyredebilen hastalıklara neden olabilen mikroplarla mücadele için toplu taşımada özel tedbir alınması gerektiğini söyledi. 

MİKROPLAR 5-6 METRE UZAĞA GİDEBİLİYOR

Prof. Dr. Karaosmanoğlu, sadece bir kişinin hapşırmasıyla yaklaşık 100 bin civarında hastalık yapıcı mikroorganizmaların ortama saçılabildiğine de dikkat çekerek şu bilgileri verdi: “Bu damlacıklar 5-6 metre uzağa kadar gidebiliyor. Tüberküloz, kızamık gibi hastalıkların etkenleri havada asılı kalarak hava yoluyla bulaşabiliyor. Ama bizim daha çok gördüğümüz, grip, Covid, Sars gibi adenovirüsler yüzeylerde bulunuyorlar ve biz bunları en çok ellerimizle ediniyoruz. Tutacaklar, koltuk kenarları, kapı kolları, bilet basma alanları gibi yerler hijyen açısından en riskli yerler. Sadece konuşurken dahi bu mikroorganizmaları saçabiliyoruz.”

Enfeksiyonlara sebep olabilen bu mikroorganizmalardan kiminin sadece birkaç saat canlı kalabildiğini, ancak bazılarının günlerce yüzeylerde kalarak bulaşabildiğini de vurgulayan Prof. Dr. Karaosmanoğlu, “Mesela besin zehirlenmesi etkenleri olarak bildiğimiz mikroorganizmalar yüzeylerden temas aracılığıyla bulaşabiliyor. Bazı virüsler de özellikle norovirüs, yüzeylerde uzun süre canlı kalabiliyor ve çok daha az miktardaki mikroorganizma bile mide bağırsak sisteminde de enfeksiyon yapabiliyor. Bu nedenle toplu taşıma araçlarının rutin hijyen bakımının yapılması son derece önemli” dedi.

TRENLERDE BAYRAM TEMİZLİĞİ

Ulaştırma Bakanlığı’na bağlı yüksek hızlı trenler Hayat’ın ev bakım kategorisindeki markası Bingo ile iş birliğiyle hayata geçirilen “Sevdiklerini Koru – Kamusal Alanda Hijyen Farkındalığı” projesi kapsamında temizlendi. Tepeden tırnağa temizlenen 31 adet yüksek hızlı tren bayram yolculukları için hazır hâle getirildi.  

HİJYENİK DEĞİL

Türkiye çapında 15 yaş ve üzeri 750 kişiyle “Kamusal Alanda ve Evde Hijyen Alışkanlıkları Araştırması” yapıldı. Araştırma katılımcıların şehir içi kamu taşımacılığını haftada ortalama 3-4 defa, şehirler arası taşımacılığı ise ayda 1-2 defa kullandığını gösterdi. Toplu ulaşımda en yaygın kullanılan taşıma aracı yüzde 81 oranıyla belediyeye ait otobüsler olurken bunu sırasıyla yüzde 65 ile metro, yüzde 63 ile minibüs ve dolmuş, yüzde 41 ile metrobüs, yüzde 33 ile tren ve yüzde 25 ile vapur izliyor. Araştırmaya katılan her 2 kişiden biri toplu taşımada hijyenin hayati önem taşıdığını belirtiyor. Bu yüksek farkındalığa rağmen her 10 kişiden 7’si, toplu taşıma araçlarının yeterince hijyenik olmadığını ifade ediyor.

NASIL KORUNURUZ?

• El Hijyeni: Toplu taşıma aracına binmeden önce ve indikten sonra ellerinizi bol su ve sabunla yıkayın. Eğer su ve sabun yoksa, el dezenfektanı kullanın. Özellikle tutamaklara, koltuklara veya diğer yüzeylere dokunduktan sonra ellerinizi temizlemek çok önemlidir.
• Yüzünüze Dokunmayın: Ellerinizle ağzınızı, burnunuzu veya gözlerinizi ovuşturmayın. Elleriniz, birçok mikrobun barındığı yüzeylere temas edebilir ve bu mikropları vücudunuza bulaştırabilir.
• Maske Kullanımı: Kalabalık saatlerde ve havasız ortamlarda maske kullanmak, solunum ve damlacık yoluyla bulaşan hastalıklara karşı önemli bir koruyucudur. Maske seçimi yaparken, tıbbi maske tercih edin.
• Sosyal Mesafe: Özellikle öksüren veya hapşıran kişilerden mümkün olduğunca uzak durun.
• Kişisel Eşyalarınızı Temiz Tutun: Cep telefonunuzu, anahtarlarınızı ve diğer kişisel eşyalarınızı düzenli olarak temizleyin…