100 gündür küflenmeyen ekmek! Türk şirketi, gıdada israfın önüne geçecek
Gıda ürünlerinde israf ve katkı maddesi kullanımı sona eriyor mu? Türk şirketi tarafından geliştirilen ve dünyada ilk olan elektron kaplama uygulaması ile tost ekmeği tam 100 gündür küflenmiyor.
ÖMER TEMÜR - Türk biyoteknoloji şirketi AVB Biyoteknoloji, dünyada ilk defa uygulanan ve elektron kaplama yöntemi adını verdiği yeni teknolojik bir yöntemle gıda ürünlerinde küflenmenin önüne geçmeyi başardı. Laboratuvar ortamında yapılan uygulamada elektron kaplama işlemi yapılan tost ekmeği 100 gündür küflenmedi. Bu yöntem ile gıdada israf ve katkı maddelerinin önüne geçilmesi hedefleniyor. AVB Biyoteknoloji CEO’su Serkan Tunç, katkı maddeleri ve ambalajların kısmen küflenmeyi geciktirdiğini belirterek, “Fabrikasyon tost ekmeğinin küflenme süresi oda şartlarında 20–25 derece 5–7 günü buluyor. Ambalaj açılmamışsa, üretim sırasında kullanılan koruyucu maddeler (örneğin kalsiyum propiyonat veya sorbik asit) küflenme süresini uzatıyor. Ancak ambalaj açıldıktan sonra hava ve nemle temas başladığı için genellikle 3–4 gün içinde küflenme başlıyor. Dış ortamda ise bu süre 1–2 güne kadar düşüyor. Bu nedenle açıkta bırakılan bir dilim tost ekmeğinde 24–48 saat içinde küf lekeleri görünmeye başlar. Yaptığımız iki saatlik bir elektron kaplama uygulaması sonucunda, normal oda şartlarında nem, ısı ve ışık altında bırakılarak gözlemini sürdüğümüz ekmek küflenmeden 100. gününü tamamladı. Ekmeğin gözlem süresi numune parçaları alınarak devam ettiriliyor. Bu süre belki 6 ay, belki de bir yıla kadar çıkabilir” dedi.
SİSTEM NASIL İŞLİYOR?
Elektron kaplama yönteminin organik maddelerin bozulmasına neden olan oksidasyonun ve sporlu mikroorganizmaların önüne geçme prensibine dayandığını söyleyen Tunç, sistemin işleyişi hakkında şu bilgileri verdi: Her maddenin dış yüzey atomları özellikle ısı artışına bağlı olarak elektron kaybeder. Şu anda buzdolabı olarak bildiğimiz koruma sisteminde kullanılan tekniğin temeli de elektronların kinetik enerjilerinin düşürülerek oksidasyonun geciktirilmesidir. Soğuk arttıkça elektron kaybı daha azalır, bu yüzden de bozulma azalır. Bu yeni yöntemle soğutmak yerine elektron kayıpları sürekli yerine konarak maddenin kararlılığının korunması prensibi ile eş zamanlı olarak saklama bölümünde atmosferik ortamdaki oksitleyici radikallerin kararlı tutulması hedeflenmektedir. Bu sayede elektron eksikliğine dayalı iç ve dış ortamda kimyasal reaksiyon oluşması engellenmiş oluyor. Aynı zamanda güçlü elektron ışıması ile sporların yapısının bozulabileceği ve bu sayede mikroorganizma üremesinin durdurularak organik maddelerin bozulmasının giderilebileceğini düşünmekteyiz.
GIDADA İSRAF VE KATKI MADDESİNE SON
Tunç, elektron kaplama teknolojisinin israfın azaltılmasına katkı verme potansiyeli olduğuna dikkat çekerek, “Türkiye’de her yıl ortalama 23 milyon ton gıda israf ediliyor. Sadece bir günde 12 milyon, yılda 4 milyar 380 milyon ekmek çöpe gidiyor. Türkiye’de çöpe giden gıda miktarının yüzde 5 azaltılması hâlinde on milyarlarca liralık tasarruf edilebilecek. Bu da 900 bin ailenin 1 yıllık geçim giderinin karşılanması anlamına geliyor” diye konuştu. Yeni teknolojiyle gıdalarda katkı maddelerinin de önüne geçilmesi hedefleniyor. Katkı maddesi gıda ürünlerinin ömrünü uzatsa da aşırı tüketilmesi hâlinde kanser başta olmak üzere birçok hastalığa neden olabiliyor.
YENİ BİR SAKLAMA VE BUZDOLABI TEKNOLOJİSİ
Elektron kaplama teknolojisinin henüz deneysel amaçlı prototip aşamasında olduğunu ifade eden Serkan Tunç, ekmeğin yanı sıra meyve, sebze, et ve süt gibi ürünlerde de denemelerin sürdüğünü bildirdi. Bu teknolojinin buzdolabı ve ambalaj teknolojilerinde daha uzun süreli saklama için yeni fırsatlar sunabileceğini belirten Tunç, “Bu teknolojinin buzdolaplarında kullanılması teorik olarak mümkün. Bu da daha uzun raf ömrü ve daha taze ürün demek” dedi. Türkiye’nin en büyük hazır gıda firmalarıyla görüşme yaptıklarını dile getiren Tunç, “Önümüzde uzun bir yol var. Gıda türleri üzerinde farklı modellemelere dayalı 1.000’den fazla test yapılacak. Elde edeceğimiz sonuçlara göre umuyoruz ki yeni bir teknoloji daha hayata geçirilmiş olabilecek” diye konuştu.
'da Takip Edin!
