Konut sağlam zemine oturuyor! Deprem korkusu tercihleri değiştirdi

Eskiden peyzaj, güvenlik, sosyal donatılar gibi unsurlar bir dairenin cazibesini artırırken, şimdilerde bu faktörlerin yerini deprem güvenliği aldı. Vatandaşlar artık satın alacakları veya kiralayacakları evin hangi teknikle üretildiğini, zeminin durumunu ve binanın yaşını detaylı şekilde sorguluyor.
KAAN ZENGİNLİ - İstanbul’da kısa süre önce yaşanan 6,2 şiddetindeki deprem, sadece binalarda değil, insanların zihinlerinde de derin sarsıntılara yol açtı. Uzmanların uzun süredir uyarılarını dile getirdiği ‘büyük İstanbul depremi’ endişesi bir defa daha gündeme gelirken, şehirde konut tercihleri ciddi biçimde yön değiştirdi. Artık insanlar sadece konum ya da fiyat değil, binanın yaşı, inşa edildiği zemin ve yapı güvenliği gibi hayati kriterleri de göz önünde bulunduruyor.
Özellikle fay hattına yakın ve denize kıyısı olan bölgelerde yaşayan vatandaşlar, daha güvenli gördükleri semtlere yöneliyor. İstanbul’un kuzey kesimlerinde yer alan ve zemini sağlam olarak bilinen Başakşehir, Arnavutköy, Gaziosmanpaşa, Sarıyer, Şile, Çekmeköy ve Beykoz gibi ilçelerde konutlara olan talep katlanarak artarken, bu talep kira fiyatlarını da yukarı çekti.
Bölge Türü | İlçeler Örneği | Kira Artış Oranı |
---|---|---|
Zemini Sağlam Bölgeler | Başakşehir, Arnavutköy, Gaziosmanpaşa, Sarıyer, Şile, Çekmeköy, Beykoz | %30 civarı |
Zemini Riskli Bölgeler | Avcılar, Bakırköy, Yeşilköy, Zeytinburnu, Tuzla, Üsküdar, Sultanbeyli | %5 – %7 |
Son altı ayda bu bölgelerde kira bedellerinde yüzde 30 civarında artış gözlemlendi. Buna karşın zemini riskli olan bölgelerdeki kira fiyatı artışları yılbaşından bu yana yalnızca yüzde 5 ila 7 arasında sınırlı kaldı. Bu da güvenli bölgelere olan talebin ne denli arttığını ortaya koyuyor. Yaşanan depremler sonrası Avcılar, Bakırköy, Yeşilköy, Zeytinburnu, Tuzla, Üsküdar ve Sultanbeyli gibi ilçelerde kira fiyatlarındaki artışlar yüzde 5 ile 7 arasında sınırlı şekilde artış gösterdi.
Eski Öncelikler | Yeni Öncelikler (Deprem Sonrası) |
---|---|
Manzara, konum, fiyat | Bina yaşı, zemin türü, yapı güvenliği |
Sahil hattı cazibesi | Sağlam zeminli bölgelerde yeni yapılar |
Eski binaların estetik değeri | Depreme dayanıklı, beş katı geçmeyen yapılar |
Emlak danışmanı Recep Ayyıldız “Depremin ardından özellikle aileler taşınma kararı almaya başladı. Zemin etüdü yapılmış, yeni yönetmeliklere uygun, beş katı geçmeyen binalar en çok tercih edilen yapılar arasında. Markalı ve güvenilir firmaların projelerinde gözle görülür yükselişler var. Aynı şekilde satın alma dışında kiralama fiyatları da yükseldi. Zemini sağlam ve yeni binalardaki artışlar yüzde 30’u geçti” dedi.
Gayrimenkul uzmanı Elif Demirtaş ise “Eskiden sahil hattı cazibesini, konumu ve manzarasıyla sağlardı. Şimdi ise insanlar bu bölgeleri terk ediyor çünkü zemini riskli, yapılar ise çoğunlukla eski. Bu değişim, kira piyasasında ciddi bir dengesizliğe yol açtı” diye konuştu.
DÖNÜŞÜME TALEP ARTIYOR
Depremler sonrasında sadece yeni konutlara değil, mevcut yapıların güçlendirilmesine ve kentsel dönüşüm süreçlerine olan ilgi de ciddi oranda artmış durumda. Özellikle İstanbul’un eski yapı stokuna sahip ilçelerinde vatandaşlar belediyelere ve özel firmalara kentsel dönüşüm başvurularında bulunmaya başladı. Bina güçlendirme işlemleri için müteahhitlerle görüşmeler yoğunlaşırken, teknik incelemeler ve zemin etütlerine olan talep de katlandı. Uzmanlar, riskli bölgelerde yaşayanların hem can güvenliğini sağlama hem de mülk değerini koruma amacıyla dönüşüme sıcak baktığını belirtiyor.
HATAY’DA 3.878 DEPREM KONUTU DAHA TAMAMLANDI
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, yapımı tamamlanan Hatay’ın Hassa ilçesindeki deprem konutlarına ilişkin görüntüleri paylaştı. TOKİ’nin Aşağıkarafakılı Mahallesi’nde 206 bloktan oluşan 3.878 konutun yapımını tamamladığı, konutların etap etap hak sahiplerine teslim edileceği belirtildi.
1+1'LER YATIRIMCI VE KİRACI İÇİN ÖN PLANA ÇIKIYOR
Son yıllarda değişen hayat tercihleri konut piyasasında 1+1 dairelere olan ilgiyi artırıyor. Boşanma oranlarındaki yükseliş, genç nüfusun yalnız yaşamaya yönelimi ve metropollerdeki yüksek konut maliyetleri, bu tip daireleri hem kiracılar hem de yatırımcılar için cazip hâle getiriyor. Emlak uzmanları, özellikle merkezi lokasyonlardaki 1+1 dairelerde kira artışlarının diğer konut tiplerine göre çok daha hızlı olduğunu belirtiyor.
İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirlerde yıllık kira artışları bazı bölgelerde yüzde 40’ı aşarken, bu durum yatırımcıların dikkatini çekiyor. Kira getirisi ve satış değerindeki artış, 1+1 daireleri gayrimenkul portföylerinde önemli bir alternatif hâline getiriyor. 1+1 dairelerin popülerliğinin bir diğer sebebi de sınırlı arzına rağmen talebin sürekli artması. Özellikle şehir merkezlerine yakın, ulaşım ve sosyal imkânları gelişmiş bölgelerdeki küçük metrekareli daireler hem öğrenciler hem de genç profesyoneller tarafından tercih ediliyor. Bu da kiralık piyasasında ciddi bir hareketlilik oluşturuyor.
Talep Artışını Tetikleyen Nedenler | Sonuçlar / Eğilimler |
---|---|
Boşanma oranlarının artışı | Yalnız yaşamayı tercih eden birey sayısı arttı |
Genç nüfusun bireysel yaşam eğilimi | 1+1 dairelerde yüksek kira getirisi |
Şehir içi konut maliyetlerinin artması | Küçük metrekareli konutlara talep yoğunlaştı |
Evden çalışma modelinin yaygınlaşması | Minimal hayat trendi güçlendi |
Emlak danışmanı Elif Demirtaş “1+1 daireler, özellikle son beş yıldır yatırımcıların gözdesi hâline geldi. Düşük maliyetle alım yapıp yüksek kira getirisi elde etmek isteyenler için ideal bir seçenek. Ayrıca, kentsel dönüşüm projeleriyle birlikte yeni yapılan projelerde de 1+1 daire sayısı artıyor. Ancak talep çok yüksek olduğu için fiyatlar da hızla yükseliyor. Yatırım yapacakların lokasyon ve proje kalitesine dikkat etmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.
GELECEĞİN TRENDİ MİNİMAL HAYAT
Uzmanlar, önümüzdeki dönemde tek kişilik hane halkı sayısının artacağını ve 1+1 dairelere olan talebin daha da yükseleceğini öngörüyor. Minimal hayat tarzının yaygınlaşması, evden çalışma modelinin artması ve şehir içinde pratik konut arayışı, bu segmentin büyümesini destekleyecek faktörler olarak öne çıkıyor.
İSTANBUL’DA DEPREM TEDBİRİ
Sanayi üretiminin büyük bir bölümü depremden etkilenebilecek bölgelerde yapılırken, beklenen İstanbul depremi ekonomi için de büyük bir tehdit oluşturuyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 2030 stratejisinde deprem riskine özel bir başlık açtı. İlk olarak bakanlık, sanayi bölgeleri için risk analizi yapacak. Riskli bölgelerdeki işletmelere, taşınmaları için uygun yerler belirlenecek. Seçilecek yerlerde ilk bakılacak kriter afetlere dayanıklı olup olmadığı olacak.
Yeni bölgeler, altyapı standartlarına uygun şekilde tasarlanacak. Taşınmanın gerçekleştirilmeyeceği bölgelerde ise dayanıklılığı artırmak için güçlendirme çalışmaları yapılacak. Yeni organize sanayi bölgelerinin demir yolu ve liman bağlantılarına sahip olması planlanıyor. Bunu sağlayabilmek için özel sektör yatırımları teşvik edilecek. Alternatif finansman mekanizmaları geliştirilmesine yoğunlaşılacak.
Adım / Plan | Açıklama |
---|---|
Risk analizi | Organize sanayi bölgelerinde deprem riskleri belirlenecek |
Yeni yerleşim bölgeleri belirleme | Afetlere dayanıklı, altyapılı ve ulaşım bağlantılı bölgeler seçilecek |
Mevcut bölgelerde güçlendirme | Taşınmayacak bölgelerde yapıların dayanıklılığı artırılacak |
Yatırım teşvikleri | OSB’ler için özel sektör destekleri ve finansman mekanizmaları geliştirilecek |