Gazzeli sanatçı Belal Khaled: Enkaz üzerinden bütün dünyaya mesaj veriyorum
“Kaligrafiti” ismini verdiği eserlerini Gazze’de yıkılan binaların duvarlarına yapan Belal Khaled, ülkesindeki acı yıkımdan sanat çıkardığını söylüyor. Khaled “Enkazların ve patlamamış füzelerin üzerine resimler yaptım. Bütün bunlar, dünyaya bizim hayatı seven bir halk olduğumuzu gösteren birer mesaj” diye konuşuyor.
MURAT ÖZTEKİN - Gazze’nin güney kısmındaki Han Yunus şehrinde doğup büyüyen Belal Khaled, kendisini “artografer” olarak tanımlayan bir sanatçı. Bir yandan “kaligrafiti” ismini verdiği sanatıyla yazının ön planda olduğu eserler üretiyor, diğer yandan da çektiği fotoğraf kareleriyle memleketinde yaşananları dünyaya duyuruyor.
Khaled’in kaligrafi çalışmalarını yaptığı yer ise bazen patlamamış bir İsrail füzesi, bazen enkaza dönüşmüş bir evin taşları ve içerisinde farklı hikâyelerin yaşandığı bir mekânın duvarı oluyor.
Belal Khaled, geçtiğimiz haftalarda 16. TRT Belgesel Ödülleri için İstanbul’daydı. Biz de kendisiyle sohbet etme şansı bulduk.
MÜLTECİ KAMPINDA DOĞUP BÜYÜDÜM
Sanatın abluka altındaki ülkesinde kendisi için çıkış yolu olduğunu vurgulayan Khaled “Bir mülteci kampında doğup büyüdüm. Birinci İntifadayı yaşadım. Tabii ki gördüğüm savaşlar ve sıkıntılar beni sanat yapmaya itti” diyor.
Belal Khaled “Önce kaligrafi yapıyordum, daha sonra resme yaklaştım. 15 yaşımdan itibaren Filistin’de yaşanan hadiseleri sanat eserlerime taşıyorum. Filistin’deki problemi duyurmaya hizmet edecek bir sürü resimler yaptım; şehitlerin isimleri, pankartlar ve diğerleri… Çünkü imajların gücünü ve insanları nasıl etkilediğini biliyorum” diye konuşuyor.
BİR YANIM FOTOĞRAFÇI DİĞER YANIM SANATÇI
Kaligrafi ve fotoğrafın birbirini beslediğini söyleyen Gazzeli sanatçı “Kendimi ‘artographer’ olarak tanımlıyorum. Bu sanat ve fotoğraf kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşturulmuş bir sıfat. Çünkü benim bir yarım fotoğrafçı bir yarım sanatçı” diyor ve sözlerine şöyle devam ediyor:
“Gazze’deki yıkımdan sanat çıkardım. Enkazların ve patlamamış füzelerin üzerine resimler yaptım. Bütün bunlar, dünyaya, bizim hayatı seven bir halk olduğumuzu gösteren birer mesajdı. Fotoğraflarımda ise Gazze Şeridi’ndeki insanların yüzlerini ve onlara yapılan haksızlıkları gösterdim.”
“Fotomuhabir” sıfatı da taşıyan Belal Khaled “Haber vermekle sanat yapmak arasında nasıl bir denge kuruyorsunuz?” soruma ise “Aslında ortam nasılsa öyle hareket ediyorum. Yaşanan bir hadise yakınımda ise onu çekip iletmeye çalışıyorum. Eğer olaya ulaşamıyorsam sanat eserlerime yansıtmaya çalışıyorum” cevabını veriyor.
ACILARI DİNDİRMEK İÇİN SANAT
Zor şartlar altında sanat yapmanın kendisine hissettirdiklerini de anlatan Khaled “Zaten gözümüzü açar açmaz şiddetin yaşandığı, trajik bir ortamda kendimizi bulduk. Filistin halkına ne kadar hizmet edersek o kadar dayanma gücümüz artıyor. Biraz da yaşadığımız sıkıntıları hafifletmek adına sanat yapıyoruz” ifadelerini kullanıyor.
SINIRLAR AÇILINCA ESERLER BİR BAŞKA OLACAK
Geleceğe umutla bakan sanatçı, daha güzel bir ortamda sanat yapmayı dileyerek şu ifadeleri kullanıyor: Şu anda Gazze’de enkaz görüntülerini fotoğraflıyoruz ve onlara resimler yapıyoruz. Ancak sınırlar açıldıktan sonra önce kendi evimi ayağa kaldırmayı düşünüyorum. İnşallah orada çekeceğimiz fotoğraflar ve eserler farklı olacak. Bunu elbette yapacağım.”
