Günlük 7 saat! Ekran bağımlılığı korkutuyor

Türkiye’de internet kullanım süresi günlük 7 saati, sosyal medya kullanımı ise 3 saati aştı. Uzmanlar, ekran başında geçirilen sürenin dünya ortalamasının üzerinde olduğuna dikkat çekerek, aileleri dijital bağımlılık konusunda uyardı.
ÖMER TEMÜR - Uluslararası Sanayici İş Kadınları Derneği (USİKAD) Danışma Kurulu Üyesi Ecehan Ersöz, dijital bağımlılığın yalnızca bir teknoloji sorunu değil, davranışsal bir sağlık problemi haline geldiğini söyledi. Bağımlılıkların artık yalnızca maddelerle değil, veri ve dijital alışkanlıklarla ölçüldüğüne dikkat çeken Ersöz, “Sosyal medya, oyunlar, sürekli bildirimler… Beynin ödül sistemine doğrudan etki eden bir döngüden söz ediyoruz. Her bildirim bir ödül, her beğeni bir onay, her yeni içerik bir kaçış kapısı. Beyin bu dijital döngüye öyle alışıyor ki, gerçek dünyadaki başarıların yerini sanal zaferler alıyor” dedi.
Ersöz, 2025 yılında yapılan araştırmalara göre sosyal medya kullanımının gençlerin uyku düzenini bozduğunu, dikkat sürelerini kısalttığını ve psikolojik iyilik hâlini azalttığını ifade etti. Özellikle çocuklar ve gençlerin bu döngüden en çok etkilenen gruplar arasında olduğunu vurgulayan Ersöz, “Bir zamanlar çocuklar bisiklet tekerleğinin dönüşüyle mutlu olurdu. Bugün bu mutluluk, bir ekranda seviye atlamakla ölçülüyor. Oyun mekanikleri tıpkı bir ödül sistemi gibi kurgulanıyor. Dopamin salgılanıyor, ‘bir görev daha’ diyerek zaman algısı kayboluyor. Oyun oynama bozukluğu artık resmî olarak tanımlanan bir sağlık sorunu” ifadelerini kullandı.

Yapay zekâ ile aşırı etkileşimin de bağımlılık getirdiğini söyleyen Ersöz, şöyle konuştu: Sabah uyanır uyanmaz ChatGPT’ye gün planı soranlar, Midjourney olmadan tasarım yapamayanlar, duygusal konuşmalarını yapay zekâ asistanlarına yapanlar var. Yapay zekânın bir üretim aracı olmaktan çıkıp bir karar ortağı ya da duygusal eşlikçiye dönüşmesi, zihinsel tembelleşme ve eleştirel düşünme becerisinde gerilemeyle sonuçlanabiliyor.





