Sandığa operasyon: Sosyal medyada seçim savaşları
Teknoloji Haberleri
Seçim tarihi yaklaştıkça Twitter’da FETÖ ve PKK hesapları üzerinden iftira kampanyaları ve saldırılar arttı. Muhalefet Twitter’da güçlü olsa da AK Parti’nin güçlü olduğu Anadolu illerinde daha çok Facebook kullanılıyor. Ancak operasyonların merkez üssü Twitter üzerinden yapılan analizler yanıltabiliyor.
ÖMER TEMÜR VE ESMA ALTIN'IN HABERİ - Türkiye 14 Mayıs’taki cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği genel seçimlerine kilitlendi. Bütün dünyanın yakından takip ettiği seçimler öncesi yurt dışı aktörler gizli planlarını devreye sokmak için her yolu deniyor. Sinsi operasyonlarda sosyal medya başı çekerken, Twitter’da şimdiden dezenformasyon başladı?
SEÇİME MÜDAHALE
Facebook’un Cambridge Analytica skandalını hatırlarsınız. Veri analiz şirketi olan Cambridge Analytica, 2018 yılında 50 milyon Facebook kullanıcısına ait bilgileri ele geçirmişti. Elde edilen veriler, ABD seçimlerinin manipüle edilmesi için kullanılmıştı. İhlali takiben, Facebook, kamuoyundan özür dilerken Cambridge Analytica verileri uygunsuz bir şekilde topladığı itirafında bulunmuştu. Sosyal medya platformlarının seçimlere müdahale iddiası her seçim gündemin ilk sırasında yer almaya devam ederken son olarak Elon Musk, Twitter’ı sansürlediği hesapları, dosyaları ve FBI ile şirket arasındaki yazışmaları ortalığa saçarak kirli ilişkileri deşifre etmişti. ABD hükûmetinin Twitter yetkililerine seçimlerde “yabancı müdahalesinin” olduğuna yönelik açıklama yapmaları için baskı yaptığı iddia edilmişti.
KİME ÖZEL?
Twitter’ı satın aldıktan sonra algoritmalarda değişikliğe giden Elon Musk yeni dönemde Twitter’ın daha şeffaf ve demokratik olacağını açıklasa da öyle olmadığı görülüyor. Twitter ‘Sana Özel ve Takip Edilenler’ akışı düzenlemesindeki ‘Sana Özel’ kısmında FETÖ ve PKK yanlısı hesapları ön plana çıkarırken ‘Takip Edilenler’ kısmında da yine kullanıcının herhangi bir takibi olmaksızın söz konusu hesapların içeriklerine yer vererek görünürlüğü artırıyor.
Bu durumu sadece algoritmalara bağlamak da doğru olmayabilir. Bu konuda İngiliz araştırma şirketi SocialBehaviour’un araştırması sosyolojik bir olguya dikkat çekiyor. Yapılan araştırmaya göre sosyal medya üzerinden yapay zekâ tarafından Türkiye okumaları yanıltıcı olduğu belirtiliyor. Firmadan yapılan açıklamada “Türkiye’de sosyal medya kullanıcılarının sol ağırlıklı olması Batı dünyasını Türkiye ile ilgili öngörülerde yanıltıyor. Batı dünyası son üç seçimdir Erdoğan’a gidici gözüyle bakmasına rağmen, Erdoğan seçimleri açık arayla kazanmaya devam ediyor. Sosyal mecradaki kaynakların Erdoğan hükûmetine karşı taraflı olması bu alanda sağlıklı bir gözlem yapılmasını engelliyor” deniyor.
ANADOLU İNSANI TWITTER KULLANMIYOR
Araştırmanın sonuçlarını sahada da görmek mümkün. Seçim ile ilgili en fazla manipülasyonun yapıldığı platform olan Twitter daha çok büyük şehirlerde kullanılıyor. Anadolu illeri ve kırsalda ise kullanım oranı çok düşük. Anadolu insanı daha çok Facebook, Instagram ve TikTok gibi platformları kullanıyor. Yani Twitter paylaşımlarına bakarak seçim sonuçlarını analiz etmek pek de sağlıklı görünmüylor. Sonuç olarak sosyal medya platformları öyle ya da böyle seçim sonuçlarında etkili olmaya devam edecek.
HER 'MAVİ TİK'Lİ HESAP GÜVENİLİR DEĞİL
Kastamonu Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Selman Tunay Kamer, sosyal medyayı en çok gençlerin kullandığı ve bu seçimde 6 milyon gencin ilk defa oy vereceğini belirterek, bu kitlenin, sosyal medya üzerinden manipülasyonlara oldukça açık olduğuna dikkat çekti. Bu kapsamda, hesapların güvenilirlik endeksiyle ilgili algının da değiştiğini belirten Kamer “Güvenilirlik endeksi yüksek hesaplar denilince, bunlar sanki sadece mavi tikli hesaplarmış gibi düşünülüyor. Ama her mavi tikli hesap maalesef güvenilir değil. Ayrıca sosyal medyada, seçmenlerin beğeni ve paylaşımlarından yola çıkarak kişilik profillerinden, kimlere oy vereceğine kadar her şey, analiz edilebiliyor. Seçimin bir reklam kampanyası olarak değerlendirildiğinde, sosyal medya üzerinden manipülasyonlar yapılarak seçmen algısının değiştirilmesi mümkün” dedi.
Kamer, sosyal medya platformlarında bilgi kirliliğinin yanında linç kültürünün yaygınlaştığını ve seçim sürecinde özellikle adaylara yönelik yürütülecek bu tarz kampanyalara dikkat edilmesi gerektiğini belirtti. Kamer “Bu durum, bazen bir görselle ya da arkadan bir fon müziği eşliğinde, daha önce yapılan paylaşımların bir araya getirilmesiyle destekleniyor. Hatta bununla ilgili kullanılan ‘deepfake (birleştirilen sahte görüntüler)’ gibi yapay zekâ teknolojileri var. Dolayısıyla bu tür görselleri, geri arama dediğimiz yöntemlerle taramak gerekiyor” uyarısında bulundu.
'da Takip Edin!
