İlk Türk uydu heyecanı: 30 yıl önce TÜRKSAT ile antenler tarihe karışacaktı

İlk Türk uydusu 1994 yılında uzaya gönderiliyordu. TÜRKSAT sağlayacağı hizmetlerle büyük bir heyecana sebep olmuştu. Milli uydu Fergani FGN-TUG-S01 30 yıl önceki bu heyecanı hatırlattı.

Türkiye'nin uzay macerası 30 yılı aşan bir geçmişi geride bıraktı. 28 Kasım 2025'te ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'nden başarıyla fırlatılan milli uydumuz Fergani FGN-TUG-S01'den önce ilk uydu tecrübemiz TÜRKSAT ile olmuştu.

24 Ocak 1994 tarihli Türkiye gazetesi manşetinden ilk uydumuzun fırlatılma haberi şöyle ilan edilmişti:

"İlk uydumuzun Fransız Guyanası’ndan fırlatılması dolayısıyla yapılacak törene, Ulaştırma Bakanı Mehmet Köstepen de katılacak. Yörüngesine oturması beklenen TÜRKSAT, yolculuğunu 3 ayda devreye girdikten sonra, vatandaşlar radyo ve televizyonu 50 santimetre çapındaki küçük antenleriyle rahat bir şekilde izleyebilecek.

Fransız yapımı uydu, 315 milyon dolara mal oldu. Ömrü 15 yıl olarak belirtilen TÜRKSAT’ın 16 transponder ile 22 kanal kapasitesi bulunuyor. Uydu, eğitim, teleks, faks, telefon ve veri iletişim hizmetlerini de sağlayacak.

Yapımı tamamlandıktan sonra Fransız Guyanası’ndaki füze, uydumuzu uzaya götürmek için geri sayımı bekliyor. 3 gün önce Guyana’ya nakledilen TÜRKSA T, Ariane füzesine yerleştirildi. Rampadaki füze uydumuzu uzaya göndermek için bekliyor."

TÜRKSAT BU GECE UZAYDA

"İlk Türk uydusu TÜRKSAT, bu akşam Türkiye saati ile 23.37’de Güney Amerika’daki Fransız Guyanası’ndan uzaya fırlatılıyor. Ulaştırma Bakanı Mehmet Köstepen’in de katılacağı TÜRKSAT’ın uzaya fırlatılış töreni TRT tarafından naklen yayınlanacak.

Fransız Aerospatiale şirketi tarafından imal edilen TÜRKSAT, yaklaşık 315 milyon dolar’a mal oldu. Ömrü 13 yıl olarak belirlenen TÜRKSAT’ın 16 transponder ile 22 kanal kapasitesi bulunuyor.

Uzaydaki yörüngesine 3 ay oturması beklenen TÜRKSAT’ın devreye girmesinden sonra alıcılar radyo ve televizyon yayınlarını 50 santimetre çapındaki küçük antenler aracılığıyla rahat şekilde izleyebilecekler. Böylece çatıları ve pencereleri dolduran antenler tarihe karışacak. Eğitim alanında da kullanılması planlanan TÜRKSAT, telefon, fax, telekonferans ve veri iletişimini güçlendirerek haberleşme hizmetlerini de yayacak. TÜRK- SAT milli savunma alanında da ülkemize katkı sağlayacak."

CNN VE BBC DE KANAL KİRALIYOR

"Türkiye’nin Orta Asya’daki kardeş Türk Cumhuriyetleri ve Avrupa ile haberleşmesini sağlayacak olan TÜRKSAT’tan yararlanmak için CNN ve BBC gibi uluslararası basın kuruluşlarının yanısıra 12 yerli basın kuruluşu PTT’den talepte bulundu. TÜRKSAT’tan kanal kiralayan kuruluşların ücreti ise 2.5 milyon ile 4.5 milyon dolar arasında değişiyor."

ANKARA GÖLBAŞI'NDA ŞENLİK

"Türkiye saatiyle 23.37’de Fransız Guyanası’ndaki Kourou Üssü’nden uzaya fırlatılışı sırasında Ankara Gölbaşı’ndaki yer istasyonunda da kutlama töreni yapılacak. Ulaştırma Bakanı Mehmet Köstepen ve çok sayıda milletvekilinin katılacağı fırlatma töreni TRT 1’den naklen yayınlanacak.

TÜRKSAT’ın ilk fırlatılışı 18 Ocak olarak planlanmış, ancak uyduda meydana gelen bir arıza dolayısıyla fırlatma 10 gün ertelenmişti."

Ancak bütün bu heyecan yaşanan bir faciayla sonuçlanmış, fırlatma başarısızlıkla sonuçlanmıştı.