Ölümcül hastalıkların gizli nedeni bulundu! Tıp tarihine geçecek
Bilim dünyası, insan sağlığının en büyük gizemlerinden birini çözmenin eşiğinde. ABD’deki Wisconsin-Madison Üniversitesi’nden araştırmacılar, ölümcül hastalıkların ardındaki biyolojik mekanizmayı aydınlatarak tıp tarihine geçecek bir keşfe imza attı. DNA’yı koruyan “RPA” adlı proteinin, genetik dengenin bozulmasında kilit rol oynadığı belirlendi.
ABD’deki Wisconsin-Madison Üniversitesi’nden bilim insanları, uzun süredir nedeni anlaşılamayan ölümcül hastalıkların ardındaki biyolojik mekanizmayı aydınlattı.
Science dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, “RPA” adlı bir protein, kromozomların uç kısmındaki telomerleri koruyarak genetik istikrarı sağlıyor.
KROMOZOMLARI KORUYAN GİZLİ KAHRAMAN
Telomerler, DNA’nın uçlarında yer alan koruyucu kapaklar olarak hücrelerin genetik bütünlüğünü koruyor.
Yaşlanmayla birlikte doğal olarak kısalan bu bölgeler, dengesizlik yaşandığında erken yaşlanma, hücresel hasar ve kanser riskini artırıyor.
Wisconsin Üniversitesi ekibi, telomerleri onaran "telomeraz" enzimini destekleyen proteinleri inceledi ve RPA’nın bu süreçte kritik bir rol üstlendiğini tespit etti.
YAPAY ZEKA DESTEKLİ KEŞİF
Araştırmada, yapay zekâ tabanlı AlphaFold yazılımı kullanılarak RPA proteininin telomerazla nasıl etkileşime girdiği modellendi. Bulgular, RPA’nın telomerazı aktive ettiğini ve böylece DNA’nın sağlıklı şekilde korunmasını sağladığını ortaya koydu. Laboratuvar deneyleri de bu etkileşimin canlı hücrelerde doğrulandığını gösterdi.
HASTALIKLARIN ARDINDAKİ "GİZLİ SUÇLU"
Araştırmacılara göre, RPA’nın işlevindeki bozulmalar telomerlerin hızla kısalmasına yol açıyor. Böylece aplastik anemi, miyelodisplastik sendrom ve akut miyeloid lösemi gibi ciddi kan hastalıklarına zemin hazırlayabiliyor.
Uzun yıllardır nedeni açıklanamayan bu hastalıkların ardında, RPA-telomeraz etkileşimindeki mutasyonların olabileceği ileri sürüldü.
"HASTALIĞIN NEDENİNİ ARTIK BİLİYORUZ"
Araştırma ekibinin başındaki Prof. Ci Ji Lim, elde edilen bulguların tıp dünyası için büyük önem taşıdığını söyledi:
"Bazı hastalarda telomerlerin neden anormal derecede kısa olduğunu anlayamıyorduk. Şimdi bunun, RPA’nın telomerazı uyaramamasından kaynaklandığını biliyoruz."
Araştırmanın yayımlanmasının ardından dünyanın farklı ülkelerinden doktorlar, kendi hastalarında görülen genetik mutasyonların RPA’nın işlevini etkileyip etkilemediğini anlamak için Wisconsin Üniversitesi ile iletişime geçti. Prof. Lim, “Bu keşif, hastalara neden hastalandıklarını açıklayabilmemiz açısından büyük bir adım” dedi.
Bilim insanları, RPA’nın rolünü anlamanın gelecekte erken tanı ve kişiye özel tedavi yöntemlerinin geliştirilmesinde yeni bir dönemin kapısını aralayabileceğini aktardı.
'da Takip Edin!
