Avrupa Komisyonu'nda tarihi değişim! Haritada On İki Ada Türkiye'ye verildi: Yunanistan çılgına döndü
Avrupa Komisyonu’nun resmi el kitabında Doğu Ege adaları ve Oniki Ada’nın Türkiye’nin rengiyle gösterilmesi Atina’da diplomatik fırtına kopardı. Yunanistan, Komisyon’dan acil düzeltme ve özür talep etti.
- Avrupa Komisyonu'nun "Discovering Europe" el kitabı, Doğu Ege ve Oniki Ada'yı haritada yanlışlıkla Türkiye rengiyle gösterdi.
- Yunanistan'ın diplomatik girişimleri üzerine Avrupa Komisyonu özür diledi, yayını dijitalden kaldırdı ve basılı kopyaları geri çekti.
- Lozan (1923) ve Paris (1947) Antlaşmaları, Doğu Ege ve Oniki Ada'nın gayriaskeri statüde kalmasını şart koşuyor.
- Yunanistan, 1960'lardan bu yana antlaşmalara aykırı olarak 16 Doğu Ege adasını askerileştirdi.
- Türkiye, adaların yakınlığı nedeniyle bu askerileşmenin güvenliğine tehdit oluşturduğunu belirterek uluslararası platformlarda itirazlarını sürdürüyor.
Yunanistan Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Komisyonu’nun yıllık bilgilendirme el kitabı Discovering Europe’un son baskısında Doğu Ege ve Oniki Ada’nın Yunanistan yerine Türkiye’nin rengiyle gösterildiğini fark etti.
Diplomatik kaynaklara göre Atina yönetimi, hata ortaya çıkar çıkmaz gerekli tüm adımları devreye soktu.
El kitabının elektronik versiyonu Avrupa Komisyonu’nun sitesinden anında kaldırıldı.
Basılı kopyaların ise dağıtım noktalarından geri çekilmesi için süreç başlatıldı.
ATİNA’DAN BRÜKSEL’E ŞİKAYET YAĞMURU
Dışişleri Bakanı Giorgos Gerapetritis’in talimatıyla Yunanistan’ın AB Daimi Temsilciliği, Avrupa Komisyonu’na bir girişimde bulundu. Temsilcilik, Komisyon İletişim Genel Müdürü Dana Spinant ile doğrudan temasa geçti. Kaynaklara göre Spinant özür diledi ve benzer bir hatanın tekrar yaşanmayacağı güvencesini verdi.
Atina, Doğu Ege ve Oniki Ada’nın AB haritalarında Türkiye’nin rengine boyanmasının kabul edilemez olduğunu belirterek düzeltmenin acilen yapılmasını istedi.
AB koridorları kaynıyor! Bakan Fidan gerçeği açıkladı: "Herkes Rum yönetiminden şikayet ediyor!"
ON BİNLERCE KOPYADA YER ALDI
Aralık 2024 baskısında dünya çapında on binlerce kopya olarak dağıtılan Discovering Europe el kitabında, AB üye devletleri haritasında Ege’deki adaların Türkiye’nin rengiyle gösterildiği görüldü."
PASOK milletvekili Yannis Maniatis’in iki gün önce hatayı tespit ederek Komisyona soru önergesi sunması krizin büyümesini hızlandırdı. Maniatis, bu tür “hataların” bir daha tekrarlanmaması gerektiğini söyledi.
AVRUPA KOMİSYONU HARİTAYI GERİ ÇEKTİ
Komisyon, hatanın kamuoyuna yansımasından hemen sonra el kitabını dijital erişimden kaldırdı. Basılı dağıtımın durdurulması ve düzeltme işlemleri başlatıldı. Gerekli düzenlemelerin ardından el kitabının yeniden yayımlanacağı açıklandı.
YUNANİSTAN LOZAN’I NASIL İHLAL ETTİ?
Doğu Ege adalarının statüsü Lozan’da açıkça tanımlanmışken Yunanistan’ın yıllardır devam eden askeri yığınağı, uluslararası antlaşmaların temel hükümleriyle çelişiyor.
LOZAN’A GÖRE ADALAR NEDEN SİLAHSIZ OLMAK ZORUNDA?
Lozan Barış Antlaşması, Taşoz, Semadirek, Limni, Bozbaba, Midilli, Sakız, İpsara, Sisam ve Ahikerya’nın Yunanistan’a bırakılmasını kabul etti ancak kritik bir şart koştu:
Bu adalar gayriaskeri statüde kalacaktı.
1923 Lozan ve 1947 Paris Antlaşmaları, Doğu Ege ve Onikiadalar’da hiçbir istihkam, askeri üs, hava–deniz–kara aracı, askeri tatbikat bulunamayacağına yönelik açık hükümler içeriyor.
Yalnızca sınırlı sayıda kolluk gücüne izin veriliyor.
YUNANİSTAN BU HÜKÜMLERİ NASIL İHLAL ETTİ?
Atina, 1960’lardan beri adalara askeri birlikler, topçu unsurları, hava araçları ve tatbikatlar konuşlandırarak silahsızlandırılmış statüyü fiilen ortadan kaldırdı.
Lozan’a göre silahsız olması gereken Semadirek, Limni, Midilli, Sisam, Sakız, İpsara ve Ahikerya’da tugay ve tümen seviyesinde askeri varlıklar bulunduğu belgeleniyor.
Paris Antlaşması’na göre silahsız olmak zorunda olan Onikiadalar’da da Batnoz, İleriye, Kelemez, İstanköy, İleki, Kerpe, Sömbeki, Rodos ve Meis’te aynı uygulama sürüyor.
Böylece 16 Doğu Ege adası antlaşmalara rağmen silahlandırılmış durumda.
ANTLAŞMALAR NEDEN BU KADAR NET?
Adaların Türkiye ana karasına kilometreler seviyesinde yakınlığı, statünün temel gerekçesi olarak Lozan’a açıkça yansıdı.
Örneğin Meis, Kaş’a sadece 2,1 kilometre mesafede bulunuyor.
Bu nedenle antlaşmalar adaların Türkiye’ye karşı askeri amaçla kullanılmasını kesin biçimde sınırlandırıyor.
TÜRKİYE BU DURUMA NASIL TEPKİ VERDİ?
Türkiye, ihlaller başladığı 1960’lardan bu yana Atina’ya diplomatik kanallardan itiraz ediyor; konu BM ve NATO gündemine taşındı.
Türkiye’nin BM Daimi Temsilcisi Feridun Sinirlioğlu’nun 2021 tarihli mektubunda, "Yunanistan adaların silahsızlandırılması konusundaki yükümlülüklerini yerine getirmemektedir" ifadeleri yer aldı.
Mektupta, adaların Türkiye ana karasına yakınlığına vurgu yapılarak silahlandırmanın Türkiye’nin güvenliğine ciddi tehdit oluşturduğu belirtildi.
Dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise daha önce şu uyarıyı yaptı:
"Anlaşmalar ortada ama Yunanistan bunları ihlal ediyor. Yunanistan bu ihlalden vazgeçmezse adaların egemenliği tartışılır."
