Gürcistan, TSK’ya ait düşen kargo uçağına ilişkin ilk raporu yayınladı: Patlama izi yok!
Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait, içinde 20 personelin bulunduğu C-130 tipi askeri kargo uçağının Gürcistan’ın doğusunda düşmesine ilişkin ilk resmi rapor açıklandı. Gürcistan İçişleri Bakanlığı, ön inceleme sonuçlarında uçakta patlama ya da dış etki izine rastlanmadığını duyurdu.
Gürcistan’ın doğusunda düşen Türk Hava Kuvvetlerine ait C-130 kargo uçağıyla ilgili ilk bulgular açıklandı. İlk incelemelerde patlama veya dış etki izine rastlanmadı.
TEKNİK ARIZA İHTİMALİ ÖNE ÇIKIYOR
Tiflis kaynaklı raporlara göre, kazanın teknik bir arızadan kaynaklanmış olabileceği değerlendiriliyor.
Azerbaycan’ın APA ajansı, uçağın F-16 savaş uçakları için yedek parça taşıdığını ve ekipte Türkiye hava filosuna teknik destek veren personelin bulunduğunu iletti.
Aynı ekip, 8 Kasım’da Bakü’de düzenlenen askeri geçit törenine katılmıştı.
KARA KUTU BULUNDU
Gürcistan medyası, Türk Hava Kuvvetlerine ait düşen C-130 askeri nakliye uçağının kara kutusunun bulunduğunu duyurdu.
2020'DE BÜYÜK BAKIMDAN GEÇTİ
APA’nın aktardığı bilgilere göre, uzun süredir hizmette olan kargo uçağı en son 2020 yılında kapsamlı bir bakıma alındı.
Mürettebatın tamamı kalkıştan önce Gence Havalimanı’nda güvenlik kontrolünden geçti ve bu süreç kameralarca kaydedildi.
İlk görsel incelemelerde uçağın gövdesinde herhangi bir dış etki, delik veya yanık izi tespit edilmedi.
Uzmanlar, eğer uçak bir füzeyle vurulmuş ya da içeride patlama meydana gelmiş olsaydı, bu tür izlerin açık şekilde görülmesi gerektiğini belirtti.
"İKİ İHTİMAL VAR"
Uzmanlara göre iki ana ihtimal öne çıkıyor.
Birincisi, uzun süreli korozyonun gövdeyi zayıflatmış olması ve uçağın basınç farklarına karşı savunmasız hale gelmesi.
İkincisi ise, kargo yüklerinin tam sabitlenmemesi sonucu uçuş sırasında dengesizlik yaşanmış olabileceği.
Rapor, sosyal medyada yer alan sabotaj ve saldırı iddialarını reddetti.
Azerbaycan kaynakları, “Bu iddiaları destekleyen hiçbir kanıt yok. Aynı zamanda kara kutular bizde okunacak, Amerika’ya gönderilmeyecek” dedi.
Kara kutunun incelenmesiyle kazanın kesin nedeni belirlenecek.
"ZORLU ARAZİ"
Dört motorlu C-130 Hercules uçağı, 11 Kasım’da Gürcistan’ın Sighnaghi bölgesinde, Azerbaycan sınırına yaklaşık beş kilometre mesafede düştü.
Uçak, Azerbaycan’dan Türkiye’ye dönüyordu.
Gürcistan İçişleri Bakanlığı, olayla ilgili hava taşımacılığı güvenliği ihlalleri kapsamında soruşturma başlattı.
Türk ve Gürcü ekipler ortak çalışıyor, Azerbaycan teknik destek sağlıyor.
Olumsuz hava koşulları ve dağlık arazi nedeniyle arama-kurtarma ekipleri bölgeye sınırlı erişim sağlayabiliyor.
Gürcistan Başbakanı Irakli Kobakhidze, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı arayarak taziyelerini iletti ve soruşturmada tam işbirliği sözü verdi.
UÇAĞIN ÜRETİCİSİ: LOCKHEED C-130 HERCULES
C-130 Hercules, Lockheed Corporation tarafından geliştirilen dört turboprop motorlu, orta menzilli taktik nakliye uçağı.
Hazırlıksız veya kısa pistlerden kalkış-iniş yapabilme kabiliyeti sayesinde çeşitli arazi ve iklim koşullarında görev yapabilir.
İlk tasarımı 1951’de ABD Hava Kuvvetleri’nin talebiyle geliştirildi, 1954’te ilk uçuşunu yaptı.
1956’dan itibaren seri üretime geçti.
C-130 ailesi, Soğuk Savaş’tan günümüze kadar taktik nakliye, hava indirme, medikal tahliye ve insani yardım görevlerinde kullanıldı.
AC-130 modeli silahlı destek görevlerinde, KC-130 varyantı yakıt ikmali operasyonlarında görev yapmakta.
"İLK KAZASI DEĞİL!"
Azerbaycan kaynaklarına göre, bugüne kadar 327 askeri C-130 kazasında 3.466 kişi hayatını kaybetti.
1 Temmuz 2012’de ABD Hava Kuvvetlerine ait bir C-130, Güney Dakota’da yangın söndürme görevindeyken düştü, 4 kişi öldü.
11 Şubat 2014’te Cezayir ordusuna ait C-130H-30 uçağı 77 kişiyi taşıyordu; yalnızca bir kişi kurtuldu.
2015’te Endonezya’da yaşanan kazada 122 kişi öldü.
2021’de Filipinler’deki kazada 85 kişiden 45’i hayatını kaybetti.
En büyük kayıp ise 1992’de Nijerya’nın Lagos kentinde yaşandı; 158 kişi öldü.
Uçak, 1954’ten bu yana 70’ten fazla ülkenin hava kuvvetlerinde görev yapıyor ve en çok insani yardım, askeri taşımacılık, paraşütle indirme, yangın söndürme ve özel operasyonlarda kullanılıyor.
TEKNİK ÖZELLİKLERİ NELER?
C-130B modeli yaklaşık 29,8 metre uzunluğunda, 40,4 metre kanat açıklığına ve 11,6 metre yüksekliğe sahip.
Azami kalkış ağırlığı 70 ton, menzili 3.800 kilometre.
92 yolcu, 64 paraşütçü veya 20 ton yük taşıyabilir.
Yeni nesil C-130J modelleri dijital kokpit sistemleri, gelişmiş navigasyon donanımı ve kompozit pervanelerle modernize edilmişti.
TÜRKİYE'DEKİ KULLANIMI
Türk Hava Kuvvetleri ilk C-130 uçaklarını 1964 yılında envantere dahil etti.
Kıbrıs Barış Harekâtı’nda yoğun şekilde kullanıldı.
1990’lardan itibaren “Erciyes Modernizasyon Projesi” kapsamında uçaklar dijital sistemlerle yenilendi.
Türkiye ayrıca İngiltere Kraliyet Hava Kuvvetleri’nden emekli edilen C-130J-30 uçaklarını filosuna katmak için hazırlık yapıyor.
Bazı C-130’lar yangın söndürme görevlerine uyarlanarak orman yangınlarında da kullanıldı.
C-130 filosu, 2023 Türkiye-Suriye depremleri dahil olmak üzere çok sayıda insani yardım operasyonunda kritik rol oynadı.
LOCKHEED MARTİN'DEN AÇIKLAMA
C-130’un üreticisi Lockheed Martin, kazanın ardından Türkiye’ye başsağlığı diledi.
Şirket, “Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ve kayıplarını yaşayan ailelere en derin taziyelerimizi sunuyoruz. Soruşturmaya teknik düzeyde her türlü desteği sağlamaya hazırız” açıklamasını yaptı.
SON DURUM
Kaza yerindeki çalışmalar sürüyor. Gürcü yetkililer kara kutunun çıkarılmasıyla teknik analiz sürecinin hızlanacağını belirtti.
Yetkililer, tüm verilerin toplanmasının ardından nihai raporun Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan tarafından ortak açıklanacağını ifade etti.
'da Takip Edin!
