Yunanistan'ın eski lideri Çipras’tan Kıbrıs itirafı! 'Fırsatı biz heba ettik' dedi: Rumlar ateş püskürdü
Yunanistan’ın eski Başbakanı Aleksis Çipras, yayımladığı kitabında Crans Montana sürecinin gidişatını değiştiren hataları açıkça kabul ederek “Fırsatı biz heba ettik” itirafında bulundu. Açıklama Atina’da siyasi tartışmaları alevlendirirken, Rum yönetimi eski başbakana sert çıkıp suçlamalar yöneltti
Yunanistan’ın eski Başbakanı Aleksis Çipras, yeni kitabında Kıbrıs müzakerelerinde yapılan kritik hataları bir bir sıralayarak “Tarihi fırsatı kaçırdık” ifadeleriyle Atina siyasetini sarstı.
Türkiye–Kıbrıs hattında dönüm noktası olan 2017 Crans Montana süreci, Çipras’ın itiraflarıyla yeniden gündemin merkezine oturdu.
"ARTIK BENİM SESİM DUYULMALI"
Yunanistan’ın 2015–2019 döneminde başbakanlık görevini yürüten Aleksis Çipras’ın “İthaki – Artık Benim Sesim Duyulmalı” kitabı yayımlandı.
Çipras, kitapta Kıbrıs meselesi ve Crans Montana görüşmelerine ilişkin bilinmeyenleri aktarırken, Türkiye ile yürütülen kritik sürecin neden sonuçsuz kaldığını açıkladı.
Eski lider, “Kıbrıs sorunu: Çözüme bir nefes uzaklıkta” başlığında Rum ve Yunan tarafının müzakerelerde Türkiye karşısında yaptığı hatalara dikkat çekti.
“OLUMLU SONUÇ ELDE EDENE KADAR KATILMAYACAĞIM”
Çipras kitabında, Crans Montana öncesinde GKRY yönetimiyle Brüksel’de yürüttüğü hazırlıkları anlattı.
Müzakerelerde Rum ve Yunan tarafının “Türkiye’nin adadan çekilmesi gerektiği” tezine kilitlendiğini aktararak şu ifadeyi kullandı:
“Müzakere taktiklerimiz ve kırmızı çizgilerimiz konusunda açık şekilde anlaştık. Stratejimizin parçası olarak, olumlu bir sonuç ihtimali gerçekten doğana kadar müzakerelere katılmayacağım.”
ÇÖZÜM İHTİMALİ ORTADAN KALKTI
2017 Crans Montana görüşmelerinin kritik geceye nasıl sürüklendiğini de anlatan Çipras, 6 Temmuz akşam yemeğinde yaşananları şöyle aktardı:
"Türk tarafının çerçeveyi tartışma zemini olarak kabul etme konusundaki inatçılığı, benim ve Türkiye Başbakanı’nın konferansa katılımını mümkün kılmadı. Herhangi bir çözüm ihtimali ortadan kalktı ve süreç başarısızlıkla sonuçlandı."
Çipras, dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun “Üzerimize düşeni yaparız” sözlerinin Rum ve Yunan tarafını umutlandırdığını ancak GKRY'nin eski lideri Anastasiadis’in “Türk tarafının blöf yaptığı” gerekçesiyle çekimser kaldığını yazdı.
ANASTASİADİS: TÜRK SÖYLEMİ
Anastasiadis ise Çipras’ın iddialarını reddederek kendi adına konuştuğunu söyledi.
Anastasiadis, “Bunlar, Türk söylemini benimseyenlerin bir başka çürütmesi” ifadeleriyle Çipras’ın kitabındaki bölümlere karşı çıktı.
“TARİHİ FIRSATI KAÇIRDIK”
Çipras, kitabının sonunda Türkiye ile Kıbrıs konusunda her zamankinden daha yakın oldukları bir dönemin heba edildiğini belirterek şu notu paylaştı:
“Tarihin kaydettiği şey, o günlerde çözüme her zamankinden daha fazla yaklaştığımızdır. Olumsuz tarafı ise büyük bir fırsatın kaçırılmış olmasıdır.”
DOĞRULUK KONTOLÜ: GERÇEKTE NE OLDU?
İsviçre’de Kıbrıs sorununa çözüm amacıyla düzenlenen tüm turlarda Rum yönetimi masayı ilk terk eden taraf oldu.
Mont Pelerin’de yapılan iki aşamalı görüşmelerde Rum lider Nikos Anastasiadis, Türk tarafının açılımlarına rağmen “zamana ihtiyacı olduğunu” söyleyerek süreci durdurdu. İkinci turda ise aşırı talepler ve uzlaşmaz tavır nedeniyle Rum heyeti masadan kalktı.
CRANS MONTANA’DA SKANDAL: BELGELER TAHRİF EDİLEREK BASINA SIZDIRILDI
2017’de Crans Montana’da düzenlenen konferansın en kritik unsuru, BM’nin gizlilik kararı almasına rağmen Rum tarafının belgeleri kendi medyasına tahrif ederek servis etmesi oldu.
Rum Radyo Televizyon Kurumu ve bazı internet siteleri, masadan kendilerine aktarılan bilgileri manipüle edilmiş şekilde yayımladı.
Türkiye, KKTC ve İngiltere ise gizlilik kurallarına tam uyum sağladı.
Rum tarafının bu yaklaşımı, müzakerelerin güven temelini tamamen zedeledi.
YUNANİSTAN’IN “HAZIR DEĞİLİZ” ÇIKIŞI SÜRECİ UZATTI
ENOSİS KARARI ÇÖZÜM ÜMİTLERİNİ AYLARCA KİLİTLEDİ
Rum Meclisi’nin 10 Şubat 2017’de Enosis referandumunun yıl dönümünün okullarda kutlanmasını kararlaştırması, Beşli Konferans’ın yeniden toplanmasını aylarca erteledi.
Bu karar, Türk ve KKTC tarafında güveni tamamen sarstı ve müzakere masasını bir kez daha devirdi.
7 TEMMUZ 2017: SON PERDE BAŞARISIZLIKLA KAPANDI
BM, Haziran 2017’de süreci yeniden başlattı.
7 Temmuz’da dışişleri bakanlarının katıldığı final oturumunda Rum ve Yunan tarafı yine aşırı taleplerden vazgeçmedi.
Uzlaşma zemini oluşmayınca konferans çöktü ve Kıbrıs müzakereleri bir kez daha sonuçsuz kaldı.
ÇAVUŞOĞLU: 53 YIL MÜZAKERE ETTİK, RUM TARAFI HİÇBİR ŞEYİ PAYLAŞMADILAR
Dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 16 Nisan 2021’de yaptığı açıklamada, Kıbrıs’ta çözüm arayışlarının 53 yıldır sürdüğünü hatırlatarak Rum tarafının hiçbir öneriyi kabul etmediğini vurguladı.
Çavuşoğlu, Crans Montana’da “federasyon için son kez masaya oturulduğunu” ancak Rumların tüm formülleri reddettiğini söyledi.
RUM TARAFI SON ANDA..
2015’te yeniden başlayan ve 2017’de sona eren müzakereler şu altı başlıktan oluşuyordu:
Ekonomi – Avrupa Birliği – Mülkiyet – Yönetim ve Güç Paylaşımı – Toprak – Güvenlik ve Garantiler
Tüm başlıklarda ilerleme sağlanmasına rağmen Rum tarafının geri adım atmaması, sürecin tamamen kilitlenmesine neden oldu.
