Ecdat yadigârları sahipsiz kalmadı

SELÇUK BÖKE

Türkiye, Balkanlardan Afrika’ya kadar geniş bir coğrafyaya hükmeden Osmanlı İmparatorluğu’nun geride bıraktığı emanetlere sahip çıkıyor. Bu kapsamda, birçok ülkedeki Osmanlı dönemine ait camiler, binalar, kaleler, köprüler restore ediliyor. Dışişleri Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı, yurt dışı temsilcilikleri, TİKA, Vakıflar Genel Müdürlüğü bu süreçte aktif bir rol oynuyor. Aslına uygun onarılan eserlerden birkaçı şöyle:
Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp’te II. Murat Han tarafından 1436’da yapılan Sultan Murad Camii’yi TİKA restore etti. Tarih boyunca üç yangın, iki büyük deprem, dört savaş geçiren cami, onarım sonrası eski ihtişamına döndü. Arnavutluk’ta birçok cami onarıldı. Etiyopya’nın Harar şehrinde bulunan metruk hâldeki Osmanlı Konsolosluk Binası yenilendi. Sudan’da, I. Dünya Savaşı’nda İngilizlere karşı Osmanlının yanında yer alan ve şehit düşen Darfur Sultanı Ali Dinar'ın müze olarak kullanılan köşkü restore edildi. Sultan Dinar’ın kabri ise ihya edildi.

SAVAŞIN İZLERİNİ SİLDİK
Bosna Hersek’teki Drina Köprüsü, 1577’de Mimar Sinan tarafından inşa edildi. Bosna Savaşı’nda ciddi hasar gören 11 gözlü köprü Türkiye tarafından onarıldı ve şimdi UNESCO Kültür Mirası Listesi’nde yer alıyor.

BİR BENZERİ YOK
Tunus’ta Osmanlı-Türk üslubunda tek cami olarak bilinen Mehmed Bey Camii'nin restorasyonunun TİKA tarafından yapılması planlanıyor. Cami, klasik Osmanlı mimari üslubunda 17. yüzyılda inşa edildi.

BAĞIMSIZLIĞIN SEMBOLÜ
Cezayir’de bağımsızlık sembollerinden Keçiova Camii, 1516’da Barbaros Hayreddin Paşa tarafından yaptırıldı. UNESCO Kültür Mirası Listesi’nde yer alan eser, Türkiye tarafından onarılıp ihya edildi.

SARAYBOSNA'NIN KALBİ
1527’de Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da inşa edilen Başçarşı Camii, savaşta büyük hasar gördü. “Saraybosna’nın kalbi” olarak nitelendirilen cami Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından onarıldı.

ABDULHAMİD HAN'IN ESERİ
II. Abdülhamid Han’ın projelerinden olan Hicaz Demir Yolu’nun Amman İstasyonu, TİKA tarafından restore ediliyor. O dönem hat sayesinde Suriye’den Medine’ye 40, Mekke’ye 50 gün süren yolculuk 5 güne indi.