Uçak kazalarında devrim: Çarpışmayı yumuşatan hava yastıklı uçak geliyor

Havacılıkta çığır açacak bir teknoloji tanıtıldı! Genç mühendisler tarafından geliştirilen “Project Rebirth” sistemi, uçak kazalarında yolcuların hayatta kalma şansını artırmayı hedefliyor. Yapay zekâ destekli mekanizma, çarpışma anında uçağın gövdesini dev hava yastıklarıyla sararak darbeyi yumuşatıyor. Kabin içindeki özel paneller ise darbe anında sertleşerek yolcuları koruyor.
Hindistan’da yaşanan trajik Air India kazasından sadece üç ay sonra, mühendisler hava yolculuklarında çarpışma anlarında hayatta kalmayı mümkün kılacak yeni bir sistem geliştirdi. “Project Rebirth” adını taşıyan sistem, uçaklarda yapay zeka destekli hava yastığı mekanizması kullanarak, muhtemel bir çarpışma anında uçak gövdesini devasa hava yastıklarıyla sararak darbeyi yumuşatıyor.
Projeyi geliştiren Eshel Wasim ve Dharsan Srinivasan, Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Birla Teknoloji ve Bilim Enstitüsü (BITS) Dubai kampüsü mühendisleri. Proje, prestijli James Dyson Ödülü’nde finalistler arasında yer aldı.
KAZADAN İLHAMLA GELİŞTİRİLDİ
12 Haziran 2025'te Ahmedabad-Gatwick seferini yapan Air India uçağının kalkıştan 32 saniye sonra düşmesi ve 260 kişinin hayatını kaybetmesi, bu projeye ilham verdi. Yakıt kesintisi nedeniyle motorların durması sonucu yaşanan bu kaza, genç mühendisleri “arıza sonrası hayatta kalma sistemleri neden yok?” sorusunu sormaya itti.
"Annem o kazadan sonra geceleri uyuyamıyordu. İnsanların o çaresizlik anında neler hissettiklerini düşünmek bile yeterliydi. Bu bizi harekete geçirdi" diyen mühendisler, saatler süren tasarım çalışmaları sonucunda Project Rebirth'i ortaya çıkardı.
SİSTEM NASIL ÇALIŞIYOR?
Uçak, irtifa, hız, motor durumu, yangın, yön ve pilot tepkilerini sürekli izleyen bir AI yazılımı ile donatılıyor.
Sistem, 3.000 fitin altındayken çarpışma kaçınılmazsa otomatik olarak devreye giriyor.
İki saniyeden kısa sürede burun, gövde ve kuyruk kısımlarından katmanlı kumaştan devasa hava yastıkları açılıyor.
Yastıklar, uçağın gövdesini dış etkilere karşı koruyan bir koza oluşturuyor.
Kabin içinde yer alan darbe emici sıvı paneller, çarpışma anında sertleşerek yolcu ve mürettebatın zarar görmesini engellemeyi hedefliyor.
Eğer motorlar hâlâ çalışır durumdaysa ters itiş sistemleri ile iniş yavaşlatılıyor; değilse gaz iticiler devreye giriyor.
GELECEK PLANI: TEST VE UYGULAMA
Projeyi geliştiren ekip, sistemin mevcut uçaklara entegre edilebileceğini ve yeni nesil uçaklarda da yer alabileceğini belirtiyor. Hedefleri arasında, uluslararası havacılık laboratuvarlarıyla iş birliği kurarak daha fazla test gerçekleştirmek yer alıyor.
Project Rebirth, sadece bir konsept değil, bir hayat vaadi olarak tanımladı.
"Diğer her şey başarısız olsa bile insanlar hayatta kalmayı hak ediyor" sözleriyle projenin felsefesini özetleyen mühendisler, sistemin gelecekte havacılıkta yeni bir güvenlik standardı haline gelmesini hedefliyor.
JAMES DYSON ÖDÜLÜ FİNALİSTİ
Project Rebirth, bu yılın James Dyson Tasarım Ödülü'nde dikkat çeken projelerden biri oldu. Ödül, genç mühendis ve tasarımcıları desteklemek amacıyla her yıl dünya çapında düzenleniyor. Uluslararası kazanan, 5 Kasım 2025’te açıklanacak ve 30 bin Sterlin ödül kazanacak.