Dünya

ABD’de Trump yönetimi, hükümetin kısmi kapanmasının ardından enerji projelerine ayrılan milyarlarca dolarlık fonu iptal etmeyi planlıyor. Enerji Bakanlığı, toplam 223 projeye verilen mali destekleri sonlandırmayı planladığını ve bunun yaklaşık 7,6 milyar dolar tasarruf sağlayacağını açıkladı.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze planının İsrail tarafından kabul edilmesinin ardından gözler Filistin cephesine çevrildi. Beyaz Saray, Hamas'ın vereceği kararı beklediklerini ifade ederek "Hamas'ın bu planı kabul etmesini umuyor ve bekliyoruz, böylece ilerleyebiliriz" açıklamasında bulundu.

Fas, son yıllarının en büyük protestolarından biriyle karşı karşıya. 'İnternet kısıtlamaları' odaklı başlayan eylemler, ülkede adeta iç savaş manzaralarına sahne oluyor. Fas hükümeti, güvenlik güçlerinin gösteriler sırasında üç kişiyi öldürmesinin ardından, gençlerin öncülük ettiği protestoların temel nedenlerini ele alacağını açıkladı.

İsrail’in Gazze'ye insani yardım götürmek üzere yola çıkan Küresel Sumud Filosu’ndaki gemileri ve aktivistleri alıkoymasının ardından dünyanın birçok yeriden tepkiler gelmeye başladı. İsrail müdahalesini protesto etmek amacıyla binlerce kişi sokaklara çıktı. Türkiye, Belçika ve İspanya başta olmak üzere çok sayıda ülkede Gazze'deki saldırının bitmesi ve aktivistlerin serbest bırakılması için yürüyüşler düzenlendi.

170'den fazla Orta Doğu uzmanı, Almanya'nın, İsrail'i önceleyen "devlet aklı" doktrinini terk ederek dış politikasını uluslararası hukuk, anayasa ve tarihsel sorumluluk anlayışına dayandırması çağrısında bulundu. Bildirgede, Nazi dönemindeki soykırımın Yahudilere karşı sorumluluk doğurduğu kabul edilirken, bunun İsrail'in tüm yasa dışı eylemlerine koşulsuz destek anlamına gelmediği vurgulandı. Uzmanlar, Almanya'nın İsrail'e silah ihracatını durdurması gerektiğini de vurguladı.

İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ndeki acımasız saldırılar sürerken, Mısır Dışişleri Bakanı Badr Abdelatty'den Trump'ın bölgeye yönelik hazırlamış olduğu 20 maddelik 'barış planı' hakkında açıklamalar geldi. Abdelatty, Fransız Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’nde yaptığı açıklamada, “Katar’daki kardeşlerimiz ve Türkiye’deki meslektaşlarımızla koordinasyon içindeyiz. Amacımız Hamas’ı bu plana olumlu cevap vermeye ikna etmek” dedi.

Güneş Sistemi dışından gelen "3I/Atlas" adlı kuyruklu yıldız, yıldızlar arası geçiş yaparak Mars'ın 29 milyon kilometre yakınından geçecek. Bu geçiş, kuyruklu yıldızın Kızıl Gezegen'e en fazla yaklaştığı nokta olmasının yanında bugüne kadar gözlemlenen üçüncü yıldızlar arası cisim olma özelliği de taşıyor.

Danimarka vergi dairesi SKAT, Sanjay Shah ve Solo Capital yatırım fonuna karşı Londra Yüksek Mahkemesi'nin açtığı 1,44 milyar sterlinlik davayı kaybetti. Londra Yüksek Mahkemesi, Skat’ın dolandırıcılık iddialarını kanıtlayamadığına hükmetti.

Yunanistan'da çalışma saatlerinin 13 saate çıkarılması sonucu, ülke ayağa kalktı. Yaşanan genel grev, ülke genelinde seyahat ve hizmetlerinin aksamasına neden olurken grevin 24 saat süreceği belirtildi.

Rusya Devlet Başkanı Putin, Soçi'de katıldığı bir konferansta NATO ve Avrupa'ya yönelik çarpıcı açıklamalarda bulundu. Putin, Moskova’nın 1954 ve 2000 yıllarında NATO’ya katılma isteğini dile getirdiğini ancak reddedildiğini söyledi. Avrupa'nın 'savaş hazırlığında" olduğuna vurgu yapan Putin, Rusya'nın bu hazırlığa gecikmeden cevap vereceğini söyledi.

Afganistan'da 2021 Ağustos'ta yönetimi ele geçiren Taliban, "ahlaksızlıkla mücadele" kapsamında ülke genelinde internet kesintisi gerçekleştirdi. Birleşmiş Milletler Afganistan Yardım Misyonu'nun 29 Eylül akşamı itibarıyla ülke genelinde internet ve mobil erişimin herhangi bir ön bildirim olmadan kesildiğini duyurmasının ardından kademeli olarak geri gelmeye başladı.

ABD'nin New York kentindeki LaGuardia Havalimanı'nda, 2 yolcu uçağı birbiriyle çarpıştı. Uçaklarda milyonluk zarar meydana gelirken, 1 kabin memuru ise hafif yaralandı.

Rusya ve Ukrayna arasındaki kanlı çatışmalar sürerken, bu yıl İstanbul’da yapılan anlaşmalar kapsamında 185’er asker takasını gerçekleştirdi. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy de takası doğruladı. Zelenskiy, X hesabından yaptığı açıklamada, 185 Ukraynalı askerin yanı sıra 20 sivilin de ülkeye döndüğünü belirtti.

İran'da Tahran Üniversitesi Mühendislik Fakültesinde bir laboratuvarda meydana gelen patlamada 1 öğrenci hayatını kaybetti, 2 öğrenci yaralandı. Patlamanın kesin nedeni ise henüz bilinmiyor.

Kopenhag’daki Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi'nde Arnavutluk Başbakanı Edi Rama ile Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un gerçekleştirdiği esprili diyalog gündeme bomba gibi düştü. Şakalaşma esnasında ABD Başkanı Trump'ın da adı geçerken, Macron Rama'nın yüzüne şakayla karışık vurdu.

Filipinler'de salı günü meydana gelen 6,9 büyüklüğündeki depremde hayatını kaybedenlerin sayısı 72'ye, yaralı sayısı 294'e yükseldi. Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr, altyapıdaki ciddi hasar nedeniyle yardım operasyonlarının karmaşık hale geldiğini belirterek, "Yerinden edilen aileleri yerleştirecek yerimiz olmadığı için bazı zorluklar yaşıyoruz, çünkü tahliye merkezlerinin yapısal bütünlüğünden emin değiliz." ifadelerinde bulundu.

Yılın en yıkıcı tayfunu Bualoi, Vietnam'da 36 kişinin ölümüne neden oldu. 210 binden fazla ev zarar görürken, tarım arazileri sular altında kaldı. Ülke genelinde maddi kayıp 435 milyon doları aştı.

İngiltere'nin Manchester kentindeki bir sinagogun dışında meydana gelen bıçaklı saldırıya polis müdahale etti. Olaya ilişkin açıklamalarda bulunan Başbakan Keir Starmer, olayın Yahudi dini bayramı olan Yom Kippur gününde yaşandığını belirtirken saldırıda 2 kişi öldü, 4 kişi yaralandı.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Küresel Sumud Filosu'nun Filistin halkına bir fayda sağlamadığını iddia etti. Filoya katılan ve İsrail tarafından yasa dışı alıkonulan İtalyanlarla ilgili de konuşan Meloni, vatandaşlarının ülkeye dönüşü için gerekeni yapacaklarını ifade etti.

Suriye’de devrimin gerçekleşmesiyle Rusya’ya kaçan Beşar Esad'ın zehirlendiği iddia edildi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Esad’ın pazartesi sabahı Moskova yakınlarındaki bir hastaneden ayrıldığını ve durumunun stabil olduğunu bildirdi.

Nelson Mandela’nın torunu Zwelivelile Mandla Mandela, Gazze’ye insani yardım götüren Sumud Filosu’na İsrail ordusunun düzenlediği baskında alıkonuldu. İsrail güçleri, amiral gemi Alma dahil 21 gemiye müdahale ederken, çok sayıda aktivisti gözaltına aldı.