Anadolu Ajansı
Kırmızı ette küresel kriz: Fiyatlar neden tırmanıyor?
Küresel kırmızı et piyasasında arz daralması fiyatları yukarı çekiyor.
Küresel kırmızı et piyasası son aylarda sert dalgalanmalarla gündemde. ABD’den Avrupa’ya, Avustralya’dan Brezilya’ya kadar birçok ülkede üretim baskıları, kuraklık ve ticaret kısıtları fiyatları yukarı iterken, talep güçlü kalmaya devam ediyor. Uluslararası raporlar, et fiyatlarının bazı bölgelerde son bir yılda yüzde 30’u aşan oranlarda arttığını ortaya koyarken, Türkiye ise bu süreçte avro bazlı fiyat düşüşü yaşayan nadir ülkeler arasında yer aldı.
Özetle
Kaydet
Ekonomi
2 dk önce
Küresel kırmızı et fiyatları, arz daralması, iklim krizi ve ticaret politikaları nedeniyle özellikle ABD ve Avrupa'da rekor seviyelere ulaşırken, Türkiye'de karkas et fiyatları avro bazında gerileyerek Avrupa ortalamalarının altında seyrediyor.
- Küresel kırmızı et fiyatları, arz daralması, iklim krizi ve büyük üretici ülkelerin ticaret politikaları nedeniyle özellikle ABD ve Avrupa'da sert yükseliş gösterdi.
- ABD'de sığır varlığı son 75 yılın en düşük seviyesine gerileyerek küresel arzı daraltırken, Çin'in artan talebi fiyatlar üzerinde ek baskı oluşturuyor.
- ABD'nin gümrük tarifeleri ve iç üretim düşüşü, küresel et ticaret akışlarını değiştirerek ABD'yi daha büyük bir ithalatçı konumuna getiriyor.
- Türkiye'de karkas et fiyatları son aylarda avro bazında gerilerken, kuşbaşı fiyatları Avrupa ortalamalarının altında seyrediyor.
- Gelecekteki kırmızı et fiyatları sürü yenileme süreçleri, ticaret akışlarındaki yön değişiklikleri ve tüketici talebi gibi faktörlere bağlı olacak.
Küresel kırmızı et piyasasında arz daralması, iklim krizinin tetiklediği üretim sorunları ve büyük üretici ülkelerin ticaret politikaları fiyatları yukarı çekmeye devam ediyor. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve AB Komisyonu verileri, birçok bölgede et fiyatlarının son bir yılda sert biçimde arttığını ortaya koyarken, özellikle ABD ve Avrupa’da rekor seviyeler dikkat çekiyor. Buna karşın Türkiye’de karkas et fiyatlarının son aylarda avro bazında gerilemesi öne çıkıyor.
İngiltere’de karkas et fiyatları son bir yılda yüzde 25 arttı.
KIRMIZI ET NEDEN BU KADAR ZAMLANDI?
Küresel ölçekte kırmızı et arzının daralması, talebin ise güçlü kalması; buna ek olarak ABD’nin uyguladığı gümrük tarifeleri ve kuraklık gibi olumsuz iklim şartları, et fiyatlarının yüksek seviyelerde seyretmesine neden oluyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından yayımlanan son rapor, küresel et fiyat endeksinin sekiz aylık yükselişin ardından ekimde gerilediğini, bununla birlikte sığır eti fiyatlarındaki artışın sürdüğünü ortaya koydu.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
GÜNDEM
Mide bulandıran görüntüler! 840 kilo tavuk, 1 ton kırmızı et, 112 litre süt çöpe gitti...
Avrupa Birliği (AB) Komisyonunun 23 Ekim tarihli güncel küresel et fiyatı verilerine göre, kırmızı et fiyatları ülkeler ve bölgeler arasında belirgin farklılıklar gösteriyor.
Bu verilere göre, 100 kilogram karkas et fiyatı en yüksek seviyesine 745,3 avro ile İngiltere’de ulaştı. Ülkede geçen yıl ekim ayında 600 avronun altında olan fiyatlar, bu yılın yaz aylarında 800 avronun üzerine çıkarak zirve yaptı. Son aylarda hafif bir gerileme görülse de İngiltere’de kırmızı et fiyatları yıllık bazda yaklaşık yüzde 25 arttı.
Dünyanın en büyük kırmızı et üreticisi ve tüketicisi konumundaki ABD’de 100 kilogram karkas etin ekim ayı fiyatı 727,5 avro olarak kaydedildi. Ülkede bir yıl önce 580 avro seviyesinde olan fiyatlar, bu dönemde yüzde 25 oranında yükseldi. ABD’de son iki yıldır dalgalı bir fiyat seyri gözlemlenirken, son altı ayda nispeten daha dengeli bir fiyat hareketi dikkati çekti.
AB genelinde ise 100 kilogram karkas et fiyatı 669,8 avroya ulaştı. Avrupa’da 2022 başından 2024 sonbaharına kadar 500 avro civarında seyreden fiyatlar, bu tarihten itibaren kesintisiz artış gösterdi. Bölgedeki yıllık fiyat artışı yüzde 30’un üzerine çıktı.
| Ülke | 100 kg Karkas Et Fiyatı (Avro) | Geçen Yıl Fiyatı (Avro) | Yıllık Değişim | Fiyat Seyri / Notlar |
|---|---|---|---|---|
| İngiltere | 745,3 € | < 600 € | ≈ %25 artış | Yaz aylarında 800 € üzeri zirve; son aylarda hafif gerileme |
| ABD | 727,5 € | 580 € | %25 artış | Son 2 yılda dalgalı; son 6 ayda daha dengeli |
| AB Geneli | 669,8 € | ~500 € (2022–2024 arası) | %30’un üzerinde | 2024 sonbaharından itibaren kesintisiz yükseliş |
| Avustralya | 431,7 € | ~380 € (Ekim 2023) | %13,7 artış | Dalgalı ancak artış eğilimli seyir |
| Brezilya | 310,3 € | — | — | Diğer ülkelere göre daha düşük ve istikrarlı fiyatlar |
Et üretiminin son yıllarda hızla arttığı Avustralya’da, 100 kilogram karkas etin ekim ayı fiyatı 431,7 avro seviyesinde gerçekleşti. Ülkede Ekim 2023’ten bu yana dalgalı bir fiyat seyri görülürken, fiyatlar bir yıl içinde yüzde 13,7 arttı.
Dünyanın en büyük kırmızı et ihracatçısı Brezilya’da, 100 kilogram karkas et fiyatı 310,3 avro olarak belirlendi. Brezilya’da fiyatların diğer ülkelere kıyasla daha düşük olduğu ve daha istikrarlı seyrettiği görülüyor.
ABD’de sığır eti fiyatları ekimde 727,5 avroya yükseldi.
KÜRESEL ET TİCARETİNDE YÖN DEĞİŞİYOR, TALEP GENİŞLİYOR
Küresel ölçekte kırmızı et fiyatlarında yaşanan yükseliş, birçok ülkede gıda enflasyonunun temel unsurlarından biri haline geldi.
Fiyat artışlarında arz sıkıntıları başlıca etken olurken, büyük üreticilerden ABD’de sığır varlığı bu yıl yaklaşık 86 milyon başa gerileyerek son 75 yılın en düşük seviyesine ulaştı.
ABD’de iç üretimdeki düşüş nedeniyle sığır varlığının ancak 2027-2028 döneminde toparlanabileceği öngörülüyor. Bu durum, ülkenin küresel ölçekte daha büyük bir et ithalatçısı konumuna gelmesine ve ticaret akışlarının değişmesine yol açıyor.
ABD Tarım Bakanı Brooke Rollins, Başkan Donald Trump yönetiminin otlak alanlarını genişletme ve kritik sığır limanlarını yeniden faaliyete açma planını duyurdu. Yönetim, bu adımlarla kırmızı et fiyatlarının gelecek yazdan itibaren düşmesini ve 2026 yılı boyunca düşük seviyelerde kalmasını amaçlıyor.
Avrupa Birliği ülkelerinde kırmızı et fiyatları son bir yılda yüzde 30’u aştı.
Benzer bir ticaret yön değişimi, dünyanın en büyük ikinci sığır eti üreticisi ve en büyük ihracatçısı olan Brezilya’da da görülüyor. ABD’nin uyguladığı gümrük tarifeleri nedeniyle Brezilya’nın ihracatının Asya pazarlarına yönelmesi, ülkenin ihracat fiyatlarında yılın ilk yarısında yüzde 20’nin üzerinde artışa neden oldu.
Kuraklık ve iklim kaynaklı üretim sorunlarının yanı sıra yem maliyetlerindeki yükseliş de sığır varlığının azalmasına katkıda bulundu.
ABD’nin yanı sıra Çin de kırmızı et talebinin arttığı ülkeler arasında yer alıyor. Çin’in sığır eti ithalatı 2024’ün ilk yarısında yüzde 24 yükselirken, bu durum küresel fiyatlar üzerinde ek baskı oluşturuyor.
Uzmanlar, kırmızı et fiyatlarının geleceğinde sürü yenileme süreçleri, ticaret akışlarındaki yön değişiklikleri ve tüketici talebi gibi göstergelerin belirleyici olacağını ifade ediyor.
TÜRKİYE'DE KIRMIZI ET FİYATLARI NE DURUMDA?
Türkiye'de de hayvancılık sektörü Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yakından takip ediliyor. Kırmızı et piyasası sürekli izlenerek üretici ve tüketici tarafından değerlendirmeler yapılıyor.
Et ve Süt Kurumu verilerine göre, birçok ülkede karkas et fiyatlarının arttığı son 8 aylık dönemde, Türkiye'de fiyatlarda avro bazında düşüş meydana geldi. Bu kapsamda, ülkede martta ortalama 10,88 avro olan karkas etin kilogramı kasımda yüzde 11,2 düşerek 9,66 avroya geriledi.
Öte yandan, Türkiye'de son tüketiciye sunulan kuşbaşı fiyatları Avrupa ortalamalarının altında seyrediyor. Avrupa'da kasımda ortalama 16,13 avro olan kuşbaşı fiyatları, Türkiye'de 13,13 avro olarak hesaplandı.
Yayın Tarihi
|
Bizi Takip Edin
YORUMLAR
