'Esad’ı ortadan kaldırın'

OSMAN SAĞIRLI

Washington Yakın Doğu Politikaları Enstitüsü, Hizbullah’ı ve İranlı milisleri Suriye’den yok etmeyi düşünmeden önce Beşar Esad liderliğindeki mevcut Suriye rejiminin kaldırılması çağrısında bulundu ve birincisinin ikinciye ulaşmak için bir ön şart olduğunu vurguladı.
Enstitü, Hizbullah ve İran’ın Suriye’den uzaklaştırılmasının “Beşar Esad” yönetimini sona erdirmeden mümkün olmadığını belirterek, bu hedefe İsrail’in Suriye topraklarındaki İran sahalarına yaptığı baskınlarla ulaşılamayacağını da sözlerine ekledi.
İsrail’deki “Aba Eban” Uluslararası Diplomasi Enstitüsü’nün kıdemli araştırmacısı Danny Citrinovitch tarafından hazırlanan ve İran ve müttefiklerinin, “Esad” iktidarda olduğu sürece Suriye’ye girme ve Suriye üzerinden silah transferi konusunda mutlak bir yeteneğe sahip olacaklarını onayladığı bir rapora atıfta bulundu.
İsrail’in İran’ın Suriye’deki sahalarına yönelik saldırılarının hedeflerine ulaşamadığını ve diplomatik unsurun yokluğunda Suriye dosyasına kalıcı bir çözüm getirmeyeceğini vurgulayan çalışma, hava saldırılarının yoğunluğunun Tahran’ın Suriye topraklarından Lübnan’a silah gönderme girişimlerinden vazgeçmediğini doğruladığını açıkladı.
Enstitü, İsrail’in Suriye’nin siyasi durumunda bir değişiklik yapmak istiyorsa Suriye’de diplomatik alana girmesi, “Esad” sonrası aşamaya ilişkin Rusya ile derinlemesine görüşmeler yapması ve mümkünse perde arkasındaki “Astana” görüşmelerine katılması gerektiğine inanıyordu.
Ayrıca Tel Aviv’in Ankara ile Suriye konusunda gizli görüşmelerde bulunmasını ve mevcut veya gelecekteki ABD yönetimiyle işbirliği içinde siyasi değişim için bir harita hazırlamasını önerdi.
İsrail ordusunun Askeri İstihbarat Araştırma Dairesi başkanı “Dror Şalom” birkaç gün önce yaptığı basın açıklamasında Tel Aviv’in geçtiğimiz yıllarda Esad’ın devrilmesi meselesine karışmadığını ve İran’ı Suriye’de sınırlandırarak zarardan korunmaya çalıştığını belirtmişti.

ABD, ESAD İLE GİZLİCE GÖRÜŞMÜŞ
Trump yönetimindeki üst düzey bir yetkilinin Esad rejimiyle bir anlaşma yapmak amacıyla Suriye’nin başkenti Şam’ı gizlice ziyaret ettiği iddia edildi. Amerikan WSJ gazetesi, Trump yönetimine yakın bir isme dayandırdığı haberde ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Kash Patel’in bu yılın başında Şam’ı ziyaret ettiğini ve rejimdeki yetkililerle bir görüşme yaptığını yazdı. Patel ise ziyaretinin amacının Esad ile Amerikalı gazeteci Austin Tice ve Suriyeli-Amerikalı doktor Majid Kamalmaz’ı serbest bırakmak için anlaşmaya varmak olduğunu açıkladı. Gazete, Patel’in görüştüğü Suriye rejim yetkililerini açıklamadı, ancak bunun, üst düzey bir Amerikalı yetkilinin 10 yıldır Suriye’ye yaptığı ilk ziyaret olduğunu belirtti. Esad rejimi, Austin Tice ve Majid Kamalmaz’ın yanı sıra en az 4 Amerikan vatandaşını hâlen elinde tutuyor.