Nükleeri 60 yıl geciktiren ihanet! İnönü tarihî fırsatı reddetmiş

Nobel ödüllü Pakistanlı fizikçi 1963’te Türkiye’yi nükleer güç yapacak teklifte bulundu. Ancak devrin Başbakanı İsmet İnönü, Prof. Abdüsselam’ın teklifini reddetti, tarihî fırsat kaçtı.

Kaydet

YILMAZ BİLGEN'İN HABERİ - Türkiye’nin 60 yıl önce yakaladığı nükleer güç olma fırsatının CHP tarafından heba edildiği ortaya çıktı. Tarihî ihanetin şahidi Prof. Dr. Saleh Sultansoy, dönemin CHP Genel Başkanı ve Başbakanı İsmet İnönü tarafından heba edilen fırsatın bütün detaylarını gazetemize anlattı.

Türkiye’yi 60 yıl önce dünyanın nükleer devleri arasına sokacak teklif Nobel ödüllü ünlü fizikçi Prof. Dr. Muhammed Abdüsselam’dan geldi. Pakistan asıllı bilim adamı, 1963 yılında Türkiye’ye geldi ve 1960 darbesi sonrası askerî cunta tarafından iktidara taşınan dönemin Başbakanı İsmet İnönü’ye “İstanbul’da dev bir merkez inşa edelim” teklifinde bulundu. Muhammed Abdüsselam, İnönü’ye bu alanda Türkiye’yi dünyada söz sahibi kılacak merkezin detaylarını anlattı ve “Gerekli izin ve arazinin tahsis edilmesi hâlinde Türkler kısa sürede nükleer güç olur” dedi.

İnönü, Prof. Dr. Abdüsselam’ın izin ve arazi tahsis isteğini çevirdi. Abdüsselam dönemin CHP yönetimi ile arasında yaşananları bir dönem aynı proje üzerinde çalıştıkları Prof. Dr. Saleh Sultansoy’a anlattı.

TÜRKİYE İLE HEPİMİZ KURTULURUZ

Hâlen TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesinde çalışmalarını sürdüren Prof. Dr. Sultansoy, Nobel ödüllü fizikçi Muhammed Abdüsselam’ın kendisine olayla ilgili olarak anlattıklarını şu sözlerle özetledi:

Türkiye’ye çok özel önem atfeden Prof. Dr. Abdüsselam İstanbul’a yakın bir lokasyonda kuramsal fizikle başlayıp uygulamalı alana taşınacak dev bir kompleks oluşturmak istiyordu. Bu merkeze İslam dünyasından öğrenci ve araştırmacılar alacaktı. CHP yönetiminin teklifini reddetmesine çok üzüldü. Kendisine o dönem birçok ülke çok parlak tekliflerde bulunmuştu. Ancak o Türkiye’nin gerçek manada nükleer üs olmasını istiyordu. İnönü tarafından reddedilmesinden kısa süre sonra (1964) İtalya’nın teklifiyle Trieste şehrinde bir merkez kurdu. Ama onun arzusu, merkezi Türkiye’de inşa etmekti. Bu olayı bana 1989 yılında anlattığında hâlen yaşadığı hayal kırıklığı ve üzüntüsü devam ediyordu. Bu üzüntüsünün sebebini ise ‘Türkler yeniden ayağa kalkarsa hepimiz kurtuluruz. Önce bölgesi, sonra İslam coğrafyası kurtulur. Türkiye’nin liderliği aynı zamanda her geçen gün daha fazla açmaza sürüklenen dünya ve insanlığa da büyük fayda sağlar’ diye anlatmıştı bana. Şayet o gün bu projeye başlanmış olsaydı Türkiye şu an İsviçre’deki Avrupa Nükleer Araştırma Merkezinden (CERN) daha üst konumda olabilirdi. Bu büyük imkân maalesef ıskalandı.

Nükleeri 60 yıl geciktiren ihanet! İnönü tarihî fırsatı reddetmiş

Prof. Dr. Saleh Sultansoy, gazetemize konuştu.

HÂLEN O ŞANS VAR

Merhum Prof. Dr. Muhammed Abdüsselam’a göre İstanbul ve Semerkant rasathanelerinin kapatılması İslam dünyasının çöküş döneminin başlangıcıydı. Aynı dönem her iki rasathaneyi model alan Tycho Brahe isimli Batılı bilim adamı Prag’da bir gözlemevi kurdu ve çalışmalarıyla tüm dünyada büyük iz bıraktı. Prof. Dr. Abdüsselam, Müslümanların tabiat bilimleri ile teknolojiyi harmanlaması gerektiğini savunuyordu.

Nobel ödüllü Prof. Dr. Abdüsselam, bu üzücü olaya rağmen Türkiye ile ilişkilerini koparmadı. Dönemin Başbakanı Turgut Özal’ın daveti ile 1986 yılında Türkiye’ye geldi ve her şey bitmiş değil. Türkiye 2020’lerin sonlarında yeniden büyük bir güç olabilir görüşünü savundu. O, Anadolu’da bu potansiyelin saklı durduğuna ve Türklerin bu misyona sahip bir millet olduğuna inanıyordu. “Türkiye özellikle İslam dünyası açısından anahtar ülkedir” diyordu. Dünya liderliği için gereken öncelikli prensipleri ise “doğru atılım programı, net bir strateji ve AR-GE altyapısı” olarak özetledi.

YÜZDE 10'U AKKUYU'DAN
ALTILI MASA'NIN NÜKLEER ÇELİŞKİSİ

Altılı Masa’nın açıkladığı “Ortak Politikalar Mutabakat Metni”nde nükleer çalışmalara da yer verildi. ‘Türkiye Nükleer Ekosistemi’nin geliştirileceği vadedilen metinde, ülkemizin en önemli projelerinden biri olan Akkuyu Nükleer Güç Santralinden duyulan rahatsızlık dikkat çekti. Mutabakat metninde “Akkuyu Nükleer Santral Projesi’nin mevcut durumunu ve sözleşme detaylarını, anlaşma dışında verilmiş olan hakları veya üstlenilen yükümlülükleri gözden geçireceğiz” diyen muhalefetin bu çelişkili tavrı tepki çekti.

Mersin’de inşa edilen Akkuyu Nükleer Güç Santrali, dört üniteden oluşacak. Santralin ilk ünitesinin devreye alma işleminin bu yıl içeresinde tamamlanması bekleniyor. İşletmeye alındıktan sonra Akkuyu Nükleer Güç Santralinin yılda yaklaşık 35 milyar kilovatsaatlik üretim yapması planlanıyor. Akkuyu Nükleer Santrali, tamamlandığında Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yüzde 10’unu karşılayacak. Bu miktar, İstanbul’un elektrik enerjisi ihtiyacının karşılanması için yeterli.

PROF. DR. ABDÜSSELAM: NOBEL ÖDÜLÜ ALAN İLK MÜSLÜMAN BİLİM ADAMI

Nobel ödülünü alan ilk Müslüman bilim adamı olan Prof. Dr. Muhammed Abdüsselam, Pakistan’ın nükleer güç olmasında ana etkenlerden birisi oldu. Pencap ve Cambridge üniversitelerinden matematik ve fizik dallarında birinci olarak mezun olan Abdüsselam, 1979’da zayıf ve elektromagnatik kuvvetlerin birleşik alan teorisi ile Nobel ödülü kazandı. Ödül takdim töreninde Mülk suresini okuyan Prof. Dr. Muhammed Abdüsselam İtalya-Trieste’de 1964 yılında kurduğu Uluslararası Teorik Fizik Merkezini Müslüman öğrenci ve araştırmacılara her zaman açık tuttu. Abdüsselam, 1965 yılında Pakistan Nükleer Araştırma ve Teknoloji Enstitüsünü kurdu ve aynı yıl içinde Pakistan’ın ilk nükleer reaktörü olan Pakistan Atomik Araştırma Reaktörü aktif hâle getirildi. Abdüsselam, Pakistan’ın atom bombası geliştirme çalışmalarında da büyük bir rol oynadı. Yüzlerce öğrenci yetiştiren ve geride dünya klasikleri arasına giren eserler ve çığır açan buluşlar bırakan Prof. Dr. Abdüsselam, İslam’ın akıl ve bilim ile çatışmadığını bütün hayatı ile ispat etti. Ünlü bilim adamı, 21 Kasım 1996’da 70 yaşında vefat etti.